چنار سەعد عەبدوڵڵا: کاک نێچیرڤان بارزانى لەئاستى کوردستان و عێراقیش ڕۆڵى کۆکەرەوەى لایەنەکان دەبینێت دیمانە

چنار خۆشناو ـ تایبەت بە نوچەنێت:

چنار سەعد عەبدوڵڵا، ئەندامى سەرکرداتیى پارتى دیموکراتى کوردستان و بەرپرسى مەکتەبى دیراساتى پارتى، لە دیمانەیەکدا لەگەڵ نوچەنێت ئاشکراى دەکات، پارتى دەستى بە ئامادەکارییەکانى کۆنگرەى (14) کردووە و چەند لیژنەیەکى بۆ ئەم مەبەستە دروستکردووە و دەشڵێت، "لە کۆتایی مانگى (10)ـى ئەمساڵ پارتى کۆنگرەى (14) دەبەستێت."

سەبارەت بە ڕێژەى بەشدارى ئافرەتان لەناو پارتى و زیادکردنى ژمارەى ئافرەتان لەناو ئەو حیزبە،  چنار سەعد عەبدوڵڵا گووتى، "چاوەڕێ دەکەین ژمارەى ئافرەتان زیاتر بکرێ، بەتایبەت لە کۆنگرەى (14)، ئەو ڕێژەیەى کە ئێستا هەیە بەرزبکرێتەوە بۆ  (25%) تاوەکو (30%)."

هەروەها لە درێژەى دیمانەیەکەدا تیشک دەخاتە سەر ڕۆڵى سەرۆک نێچیرڤان بارزانى، سەرۆکى هەرێمى کوردستان، بەتایبەت ئەوکاتەى سەرۆک وەزیرانى هەرێمى کوردستان بوو، هەروەک خۆى دەڵێت، "کاک نێچیرڤان بارزانى، یەکێک بووە لەو کەسایەتیانەى پشتیوانییەکى بەهێزى ئافرەتان بووە."

 

دەقى دیمانەى نوچەنێت لەگەڵ چنار سەعد عەبدوڵڵا، ئەندامى سەرکرداتیى پارتى دیموکراتى کوردستان و بەرپرسى مەکتەبى دیراسات:

نوچەنێت: گفتوگۆکانی پارتی و یەکێتی لە سەر پرسی سەرۆککۆمار بە کوێ گەیشتووە، به‌ بۆچوونی ئێوه‌ ئه‌و گفتوگۆیانه‌ بە کوێ دەگه‌ن؟

چنار سەعد عەبدوڵڵا: دیارە ئەو رۆژانە جارێکیتر دانوستاندن له‌نێوان پارتی و یه‌كێتی دانوستاندن هەیە، هەوڵەکان هەمووی بەو ئاڕاستەیە بەتایبەتی دوو هێزی سەرەکی بە یەکبگەن لەوەی کە بەیەکەوە کاندیدی هاوبەشیان هەبێت، یان به‌ لایەنى كه‌م له‌سه‌ر كۆمه‌ڵێك خاڵ ڕێکبکەون كه‌ هۆكاری لێكترازان نه‌بێت، بۆیە گفتوگۆکان بەردەوامن و جێگەی دڵخۆشییە، هەتاوەکو دانوستاندن هەبێت، مانای وایە لێک نزیکبوونەوە هەیە، بۆیە ئومێد دەکەین کە دەرئەنجامەکەی گەیشتنە رێکەوتنێکی هاوبەش بێت، بۆ ئەوەی بە یەک گوتار و بە یەک پەیام، ئێمە بتوانین لە بەغدا بەشداری لە حکومەتی ئاینده‌دا بکەین.

نوچەنێت: ئەو هەوڵانەی بەڕێز سەرۆکی هەرێم بۆ یەکڕیزی نێوان لایەنە کوردستانییەکان دەیدات بەکوێ گەیشت، بەرهەمی چی بووە، ئێوه‌ چۆن هەوڵەکانی سەرۆکی هەرێم هه‌ڵده‌سه‌نگێنن؟

چنار سەعد عەبدوڵڵا: بەڕێز سەرۆکی هەرێم هەمیشە کەسێک بووە، زۆر بایەخ بە تەبایی و یەکڕیزی ناوخۆ دەدات، تەنانەت نەک هەر لەناو هەرێمی کوردستان، لە ئاستی عێراقیش زۆر جار هەوڵیداوە پێگه‌كه‌ی له‌ناو پارتی دیموكراتی كوردستان و به‌ پشتیوانی جه‌نابی سه‌رۆك بارزانی، ڕۆڵی كۆكه‌ره‌وه‌ ببینێت، بۆیه‌ ئێستا وه‌ك سه‌رۆكی هه‌رێمى کوردستان ده‌توانێت به‌ ته‌واوی ڕۆڵی خۆی ببینێت، وە له‌ چه‌ندین بارودۆخی زۆر زه‌حمه‌ت كه‌ گرژی هه‌بووه‌ و لایه‌نه‌ سیاسییه‌كان زۆر لێك دوور بوون و سارد و سڕی هه‌بووه‌، به‌ڕێز سه‌رۆكی هه‌رێمىکوردستان هه‌وڵیداوه‌، به‌ شێوه‌یه‌كی هاوسه‌نگ و بێلایەن، به‌بێ ئه‌وه‌ی لایه‌نگری بۆ لایه‌نێكی سیاسیی بكات، كه‌ خۆی نوێنه‌ری حیزبێكی سیاسییی گرنگە و جێگرى سەرۆکى پارتی دیموكراتی كوردستانه، به‌ڵام توانیویەتى به‌شێوه‌یه‌كی بێلایەن و هاوسه‌نگ متمانه‌ی هێزه‌ سیاسییه‌كان به‌ ده‌ست بهێنێت، كۆبوونه‌وه‌یان له‌گه‌ڵ بكات و هه‌مووان له‌سه‌ر یه‌ك مێزی گفتوگۆ كۆ بكاته‌وه‌، پێموایه‌ بۆ ئەم قۆناغه‌ی هه‌رێمی كوردستان، ئەم ئه‌و جۆره‌ كه‌سایه‌تییانه‌ زۆر پێویستن، کە هۆكاری ڕه‌واندنه‌وه‌ی گرژیین و كۆكه‌ره‌وه‌ی دژه‌كانن، به‌ڵام بیرمان نه‌چێت، ئه‌و هه‌نگاوانه‌ی جه‌نابی سه‌رۆكی هه‌رێم، پشتیوانی ته‌واوی سه‌رۆك بارزانی له‌ دواوه‌یه‌، بۆیه‌ ئه‌ویش ده‌ستكراوه‌یه‌، بۆ ئەوەى بتوانێ لەو‌ مه‌یدانه‌‌دا ئه‌و ڕۆڵه‌ ببینێت، ئومێد ده‌كه‌م له‌سه‌ر ئه‌و نه‌هجه‌ به‌رده‌وام بێت، چونكه‌ كوردستان پێویستی پێیه‌تی.

نوچەنێت: ئەوەندەی ئاگادار بن، لایەنەکانی دیکە جگە لە پارتی، هەڵوێستەکانی به‌ڕێز سەرۆکی هەرێمی کوردستان، چۆن هەڵدەسەنگێنن؟

چنار سەعد عەبدوڵڵا: به‌ خۆشحاڵییه‌وه‌ ئه‌وه‌ی من گوێم لێ دەبێت له‌ گفتوگۆ و دانوستاندنه‌كان، لایه‌نه‌ سیاسییه‌كانیش هه‌ڵوێسته‌كانی به‌ڕێز سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان به‌ ئه‌رێنی هه‌ڵده‌سه‌نگێنن، وە زۆربەى کاتیش لە هەر بانگێهشت و كۆبوونه‌وه‌یەک بۆ کۆبوونەوە  له‌سه‌ر پرسه‌ هه‌ستیاره‌كان، به‌ ده‌م بانگهێشته‌كانییه‌وه‌ ده‌چن، ئه‌م ده‌رهاوێشته‌ و ده‌رئه‌نجامانە ئاماژه‌یه به‌وه‌ی كه‌ به‌ڕێز سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان، له‌ لای لایه‌نه‌ سیاسییه‌كان جێگه‌ی متمانه‌یه‌ و به‌ بایه‌خه‌وه‌ له‌ داواكارییه‌كانی ده‌ڕوانن، ئه‌وانیش ئەو ڕاستییە ده‌زانن کە هێزێكی كاریگه‌ره‌، بێگومان پشتیوانی سه‌رۆك بارزانیشی له‌گه‌ڵه‌، بۆیه‌ زیاتریش به‌ ده‌مییه‌وه‌ ده‌چن.

نوچەنێت: پێتوایە داهاتووی سیاسی عێراق چۆن دەبێت، لە کاتێکدا لایەنەکان ناتوانن لە سەر پێکهێنانی حکومەت رێکبکەون، لە نێوانەدا لە ئەنجامی کێشە ناوخۆییەکانی عێراق دۆخی کوردستان بەرەو کوێ دەچێت؟

چنار سەعد عەبدوڵڵا: بەداخەوە ڕۆژ لە دواى ڕۆژ دۆخی عێراق به‌ره‌و ئاڵۆزی زیاتر ده‌چێت، ئەوەى ئێستا دەیبنین بنبەستە، دۆخەکە گەیشتۆتە حاڵەتى چەقبەستوویى، هەندێكجار ململانێکان لە نێوان پێکهاتەی نەتەوەییە، هەندێكجار ململانێکان دەبێتە پێکهاتەی حیزبی، هەندێكجار ململانێکان دەچێتە چوارچێوەی پێکهاتەی مەزهەبی، هەندێكجار لە ناو خودی یەک مەزهەبیش ململانێکان زۆر چڕدەبێتەوە و لە ناو خۆیان ململانێ دەکەن، بۆیە ئێستا هەموو جۆرە ململانێیەک لە ناو عێراق بوونی هەیە، هەموو جۆرە تووندوتیژیەک خەریکە پەرە دەسێنێ، له‌م بارودۆخه‌ سه‌یر و ئاڵۆزه‌دا، مرۆڤ ناتوانێت بڵێت به‌وه‌ گه‌شبینم، كه‌ به‌ زوترین كات دۆخەکە به‌ره‌و ئارامی ده‌ڕوات و هه‌موو ده‌گه‌نه‌ ڕێككه‌وتنێك و دامەزراوە ئیدارى و تەشریعییەکانى ئەو وڵاتە دەست بە کارەکانى خۆى دەکات، خۆشگوزەرانى جۆراجۆر کە ئەو وڵاتە پێویستییەتى ئیتر دەستەبەر دەبێت.

من لەوە گەشبینیم، بەڵام دیسان دەبێت هەوڵبدەین چەندیی بکرێت هەموو هێزە سیاسیەکان، بەهەر پێکهاتەیەکی قەومی، مەزهەبی، یا ئثنی، کار بۆ ئەوە بکەن ئەم ووڵاتە لە شەڕ بەدوور بگرین، چونکە شەڕ لە ئەنجامدا زیاتر دۆخەکە ئاڵۆزتر دەکا، بەرەو دواوەمان دەبات، وە لە ئەنجام قوربانی پلەیەک هاووڵاتیان دەبن، هاووڵاتی سیڤیل، ژن، پیاو، گەنج، پیر، بۆیە ئەمە یەکێکە لە هیوا و ویستەکانی من، کە خۆمان هەوڵبدەین بە هەموو لایەک ڕێگەنەدەین لەو وڵاتە شەڕ هەڵبگیرسێت، وە ئەوەیتریشیان ئومێد دەکەین کە هەموولایەک بەرپرسیارانە لەگەڵ بارودۆخەکە مامەڵە بکەن، وە لەبری ئەوەی ململانێکان لەسەر ئەوە بێت، کام ئەویتر ڕەشبکاتەوە، نەخوێنێتەوە، بەڵکو هەوڵەکان بۆ ئەوەبێت، هەموومان لە دەورەی خەمو کێشەکانی خەڵکی ئەو ووڵاتە کۆببینەوە ئەو کاتە ڕێککەوتن زۆر ئاسانتر دەبێت، بەڵام لە ئێستادا بەداخەوە، ململانێکان ململانێی بەرژەوەندییە، بەرژەوەندییەکان هەندێجار تەسک کراینەوە، بۆتە کەسی، هەندێجار بەرژەوەندی گرووپیە، ئثنیە، حیزبییە، هەتاوەکو ململانێکان بەو شێوە بەرتەسکە بەردەوامبن، من گەشبین نیم بە بارودۆخی عێراق، ئومێد دەکەم بەلایەنى کەم هەرێمى کوردستان لە ناو ئەو بارودۆخە ئاڵۆزەی کە چ لە ناو عێراق چ  لە دەوروبەرمان دەگوزەورێ، تاکە چارەسەر دەتوانم بڵێم یان هێزێک بتوانێت ببێتە هۆی پارێزگاریکردن لەو هەرێمە، یان مانەوەی بە بەهێزی لەناو ئەو بارودۆخە ئاڵۆزە، لێکنزیک بوونەوە و تەبایی ناوخۆمانە، بۆیە ئەگەر ئەوەمان توانی و بەسەر ئەو حاڵەتە زاڵبوین و بووینە خاوەنی ئەو بارودۆخە، دەتوانین لەناو ئەو هەموو گێژاوە رۆڵی باش ببینین، ببینە هۆکاری کێشەکە، لە هەمان کاتیشدا وەکو هەرێمێک، تەمەنمان وا خۆی لە (31) ساڵدا دەدات، ئیتر توشی نوشستی خوانەکە یان پاشاگەردانی نەبین. 

نوچەنێت: تا ئێستاش لە ئۆکرانیا هێرشەکانی رووسیا بەردەوامە بۆ سەر ئەو ووڵاتە، کاریگەریی ئەو شەڕە لەسەر ئاستی جیهان، گرانی خواردن و سوتەمەنی دروستکردووە، پێتوایە گرفتەکانی نێوان رووسیا و ئەوڕوپا و ئەمەریکا تا چەند کاریگەریی بەسەر کوردستانەوە دەبێت؟

چنار سەعد عەبدوڵڵا: بەدڵنیاییەوە کاریگەریی دەبێت، چونکە ئەوەی کە ئێستا لە دونیا دەگوزەرێ، دونیا ئێستا وەکو یەک تۆڕی لە یەکگرێدراویی کاریگەر لەسەریەک، وای لێهاتووە جیهان ئێستا تەنانەت چەمکێکی وا هەیە پێدەڵێن (جیهانی تەخت)، ئێستا جیهان تەخت بووە، پێشتر دەیانگوت گۆی زەوی خڕە، بەڵام ئێستا باسی جیهانى تەخت دەکەن، بەهۆی ئەو پەیوەندییە زۆر لێکگرێدراوەی کە لەنێوان دونیا هەیە، چ لە گواستنەوەی زانیاریی تەکنەلۆجا، ئابووری، بەرژەوەندییە سیاسیەکان، ئەمنییەکان، هەموو ئەوانە وایکردییە کە بارودۆخێکی ژینگەیی یان ئابووری یان ئەزمەیەکی سیاسی یاخود شەڕ لە شوێنێک رودەدات، کاریگەری لەسەر هەموو ئەوانیتر دروست دەکات، بۆیە ئەو شەڕە هێواش هێواش دەبینین رەنگدانەوەکانی ئەو شەڕە دەبینین، وەک بەرزبونەوەی نرخی ووزە، کە هۆکار بووە لەسەر بەرزبونەوەی کاڵاو کەلوپەل و پێداویستییەکانی ژیان، لە خۆراک و دانەوێڵە، بۆ نموونە ئەمڕۆ دانەوێڵە لە دونیا وەکو ئەزمەیەکی گەورە زۆر ووڵات خەریکە رووبەڕووی دەبنەوە، بابەتی سووتەمەنی و ئەو وزەیەى کە بۆ کارگەکان پێویستە، سووتەمەنی کە گرانبوو، بەهای خۆراک و هەموو کەلوپەلەکان زیاد دەکات، هەتا هاتووچۆ بۆ سەر  کەرستەکانی هاتوچۆ کە بەو ڕێگەییە کار دەکات، جگە لەوە حاڵەتی دەروونی و دڵە ڕاوکێ هەموو دونیا بەتایبەتی ئەوروپا لە حاڵەتێکی وا دەژی کە ئایا ئەو شەڕە پەرەدەسێنێت یان پەرە ناسێنێت؟ ئیتر ئێمەش نزیکین، وەکو گوتم جیهان لێکگرێدراوە، بۆیە هەتا ئەگەر کاریگەرییەکانی زۆر بەهێز نەبن لەسەر ئێمەش، بەڵام لە ئەنجامدا مرۆڤ لەناو دەچێت، بۆیە بەپێی بەهای مرۆڤەکانیش ئێمە نیگەرانین لەوەی کە دوو ووڵات شەڕ دەکەن، خەڵک دەکوژرێت، خوێن دەڕژێت، ئەمەش دەبێت بە پشت بەستن بە بەهای ئینسانییانە دژی بین لەگەڵی نەبین، بۆیە بەداخەوە لە ئێستادا خەڵکی دونیا لە حاڵەتەکی دەروونی ئابوریی، وە تەنانەت ئەمنی ناجێگیری دەژى، بۆیە کاریگەریی لەسەر ئێمەش دەبێت.

نوچەنێت: بگەڕێینەوە سەر باسی حزبی، وەکو ئاگادار بی کۆنگرەی پارتی دەکرێت، چاوەڕوانی چین لە ئەنجامی کۆنگرەکە؟

چنار سەعد عەبدوڵڵا: کۆنگرە ئێستا ئامادەکاریی دەکرێت، کۆنگرەی (14) دواکەوت بەهۆی کۆمەڵێک هۆکار، دەبوایە زووتر ببەسترێت، بەڵام بەخۆشحاڵییەوە ئێستا لێژنە پەیوەندارەکان دەستیان بەکاری خۆیان کردوە، ئەگەری زۆر هەیە لە کۆتایی مانگی (10)ـى ئەمساڵ کۆنگرە ببەسترێت، ئەگەر هیچ پێشهاتەکی لە ناکاو نەیەتەپێش، چاوەڕوانییەکان دیارە زۆرن لەبەر ئەوەی ماوەکی زۆر تێپەڕییە، وە زەمەنەکە، قۆناغەکە، قۆناغێکە پێویستی بە هەیکەلییەتێکی تازەهەیە بۆ پارتی دیموکراتی کوردستان، رەنگە مەنهەجییەت وبەرنامەکی تازە هەیە بۆ ئەم قۆناغی ئەمڕۆ، وە خەڵکەکی زۆر ڕەنگە تموحى هەیە داخیلی ناو ئەو سیستەمە نوێیە ببێت بۆ ئەوەی بتوانی خزمەت بکات، وە چاوەڕوانییەکی دیکەی ئێمە ئەوەیە من وەکو ئافرەتێک رێژەی ئافرەت لەو خولەی داهاتوو، لە کۆنگرەی (14) لە ئاستی سەرکردایەتی تاوەکو خوارەوە تەنانەت لە کۆنفڕاساتی داهاتوو کە بۆ هەیکەلییەت و ناو رێکخستنەکانی پارتی ئەنجامدەدرێت، چاوەڕوانی ئەوەین کە ئەو رێژەیەی لە ئێستادا هەمانن بەرزی بکەینەوە نزیکی بکەینەوە بۆ (25٪ و 30%).

سەرۆک نێچیرڤان بارزانى متمانەى تەواوى بە تواناى ئافرەتان هەیە و خۆشم لە کابینەى پێنجەم ئەو ئەزموونەم لەگەڵى هەیە.

نوچەنێت: پارتى بیرى لەوە نەکردۆتەوە ڕێژەى ئافرەتان لەسەرکردایەتى زیاتر، پلەیەکى بەرز بە ئافرەتان بدرێت بۆ نموونە ئافرەتێک بکرێت بە بەرپرسى لق؟

چنار سەعد عەبدوڵڵا: بۆنا، بە بۆچوونی ئێمە کاتی هاتووە، هاوشان لەگەڵ پیاوە بەڕێزەکان برایەکانمان، ئافرەتان توانویانە ئەو متمانەییە بەدەست بێنن، بەو ڕۆڵەی کە لە ئیدارە و حکومڕانی دەیبینن لە ناو پەرلەمان  دەیگێڕن، بەشێک لەو ئافرەتانەی کە لە ناو حیزبن ئێستا وەکو کادیری پێشکەوتوو لە ناو رێکخراوە جەماوەرییەکان رۆڵ دەبینن، پێموایە ئێستا لە قۆناغێکین تاڕادەیەک ئەو متمانەییە دروست بووە، لەناو سیستەمە باوک سالارییەکە، ئەو هەستە دروست بووە کە ئافرەتان هاوشانی پیاوان بتوانن لە زۆر بەرپرسیارەتی رۆڵ ببینن، بۆیە چاوەڕوانیمان هەیە لە کۆنگرەی داهاتوو، وە دوای کۆنگرە بێگومان کۆنگرە هەمووی چەند رۆژێکە، کە هەندێ بڕیارى جددی دەدرێت بۆ هەیکەلییەتێکى نوێ و سیستەمی نوێ، پڕۆگرامی نوێ، سەرکرداییەتی تازە، بەڵام گۆڕانکارییەکان ئەوەی کە هەستی پێدەکەین، لە دوای ئەوەوە دەبێت لەماوەی ئەم چوار یان پێنج ساڵەیە، پێویستە کۆنگرەیەکی تر بکرێت دواتر لەوێ دەبێت لەمسی بکەین، دەبێت ژمارەیەک ئافرەت و گەنج و خەڵکی بە تواناو شارەزا و لێهاتوو بێنیە ناو ئۆڕگانەکان، زەمانەکە ئەوەی پێویستە، ناکرێت نیوەی کۆمەڵگا ئافرەتە پەراوێز بخرێت، چونکە ئەمڕۆ ئافرەتان بە جۆرێکی تر بیر دەکەنەوە، لێهاتوون لە بازاڕن، لە دامەزراوەکانن، ئەو هێزە سیاسیەی ئەم توێژە و چین نەخوێنێتەوە زەرەرمەند دەبێت.

نوچەنێت: ئالیەتەکانی ئامادەکاریی کۆنگرە چۆنە، ئایا هیچ ئالیەتێک دیاریکراوە، ئەندامانی کۆنگرە بە هەڵبژاردن دەچنە ناو کۆنگرە یان بە چ شێوازێک؟

چنار سەعد عەبدوڵڵا: ئالیەتەکان بێگومان پەیڕەوپڕۆگرامی پارتی دیاری دەکات، بەپێی بڕگەکانی پەیرەو نوێنەرانی کۆنگرە، پێویستە بە هەڵبژاردن بچنە کۆنگرە، هەر بۆیەش لیژنەی پەیوەندار پێکهاتووە، جەنابی سەرۆک خۆی لەنزیکەوە چاودێری پڕۆسەکە دەکات، بێگومان بەڕێزانی مەکتەبی سیاسی، وە جەنابی جێگری سەرۆکی پارتیش ئاگادارن زانیاری تەواو لەسەر بابەتەکان هەیە، بەڵام لیژنەی پەیوەندار ئێستا کۆمەڵێک ڕێنمایی گەڵاڵە دەکەن، بۆ ئەوەی باشترین میکانزم بدۆزنەوە و کۆمەڵێک کەس بەهەڵبژاردن بێنە ناو کۆنگرە، دیارە فشارێکی زۆر هەیە لەلایەن کەوادیر و ئەندامان، چونکە ماوەیەکی زۆرە کۆنگرە نەبەسترایە، خەڵکێکی زۆر تموحی هەیە بێتە ناو کۆنگرە، بەڵام لە ئەنجام دەبێت ئەوەمان لەبیر بێت، کە هەمووو ناتوانن بێنە ناو کۆنگرە، ژمارەیەکی سنوردار دەتوانن نوێنەراییەتی هەموان بکەن، رێنمایی و پەیڕەو سنوور دادەنێن بۆ ئەوەی چەند کەس پێویستە لەناو کۆنگرە بن، ئەو شوێنەی کە کۆنگرەکەی لێدەبەسترێت ئەویش تەحەکوم دەکات بۆ ئەوەی تۆ دەتوانی چەند کەس ببەیە ناو کۆنگرە، وە لەیادیش نەکەین ئێمە هەمووی دوو ساڵە لەناو بارودۆخێکی تەندروستی تایبەتى دەژین، ئەویش بابەتی کۆرۆنا و بڵاوبونەوەی ئەو ڤایرۆسەیە، بۆیە بابەتی خۆپارێزیش جارێکیتر لەسەرمان فەڕز دەکات، کە لەمەسەلەی ژمارەو بەشداریکردن، دەبێت موڕاعاتی ئەو لایەنەش بکەین.

نوچەنێت: سەنتەری دیراسات، کاری تەنیا دیراستە یان هەمەکارە، چۆن دیراسەکانتان دەکەن، بە کادیرانی خۆتان یان بە دەزگا و دەرگاتان کراوەیە بۆ هەموو کەسێک، کە بیەوێ دیراسات بکات؟

چنارسەعد عەبدوڵڵا: ئێرە ناوەندی لێکۆڵینەوەو سەنتەری دیراسات و توێژینەوەو پێگەیاندنە، دوو رۆڵی گرنگی هەیە لەلایەک کاری پێگەیاندن و خولکردنەوە بۆ کادیران و ئەندامان بەڕێوە دەبات یان پرۆگرامى بۆ دادەنێت، لە تەنیشت ئەوەش لێکۆڵینەوە لە زۆر پرس و بابەتی جیاواز دەکات کە پێویست و هەنوکەیین، هەندێکیان ڕاستەوخۆ لەڕێگەی ئەندامەکانی ئێرە بە هاوبەشی و هەماهەنگی لەگەڵ دامەزراوە زانستییەکان، یان کەسانی پسپۆڕ لە دەرەوە ئەنجام دەرێت، وە دەرگای ئێرە بەهیچ شێوەیەک دانەخراوە بەسەر هیچ ئەندام و کادیرێک، کە ئەکادیمی یان توێژەر بێت لێکۆلەر بێت، بیەوێت پڕۆژەی هەبێت ئێمە کۆنفڕاسات و سیمینار دەکەین، پانێڵات رێکدەخەین، فۆکەس گرووپمان هەیە، بە هەموو شێوەیەک هەوڵدەدەین گەورەترین زانیاری بەدەست بهێنین بۆ ئەوەی بەرچاو رونییەک بدەینە سەرکردایەتی خۆمان.

نوچەنێت: ئەو دیراسانەی ئێوە دەیکەن بۆ سەرکردایەتی پارتیە، یان دەگاتە هەموو ئەندامانی حیزب، کامیان بەدروست دەزانی بۆ سەرکردایەتی بێت، یان بۆ خەڵک؟

چنار سەعد عەبدوڵڵا: دەمینێتەوە سەر جۆری لێکۆڵینەوەکان، ئایا کام لێکۆڵینەوە پێویستە بۆ کێ بێت، ئێمە هەندێک لێکۆڵینەوە ئەنجام دەدەین لەسەر هەندێک پرسی تایبەت ڕەنگە پێویست بکات سەرکردایەتی خۆمانی لێ ئاگادار بکەینەوە، بۆ ئاستێکی دیاریکراو، بەڵام هەندێک لێکۆڵینەوە ئەنجام دەدەین ئەمە بۆ ئەوەیە بزانین، بۆ نموونە بارودۆخێک لە ئێستادا پێش ماوەیەک چەند دانیشتن و گفتوگۆمان هەبوو لەسەر پرسی ئاڵودەبوون و ڕێژەی بڵاوبونەوەی ماددەی هۆشبەر لەناو گەنجانى کوردستان لە چ ئاستێکدایە، کە چەندین دانیشتن و دیدار لەگەڵ لایەنی پەیوەندار ئەنجامدرا، راپۆرتێکی تایبەتیمان ئامادەکرد، ئەو ڕاپۆرتە بۆ سەرووى خۆمان بوو، بەڵام لە هەمان کات پێویستە، لەبەر ئەوەی بابەتەکە پێویستی بەژیانی هەموو تاکەکانی ئەو کۆمەڵگایە، پێویستمان بە هوشیارکردنەوەی زیاترە بۆ روبەڕوبونەوەی، بۆیە پێویستە هەموو کەوادیرو ئەندامانی حزب و دامەزراوەکان ئاگادار بن، دۆخەکە چۆنە، وە هاوبەش و هەماهەنگبن لەوەی رووبەڕوی ببینەوە، ئیتر بابەت دەزانێ بۆیە هەندێک بابەت بۆ گشتییە و هەندێ بابەت تایبەتییە.

نوچەنێت: ئەکادیمیای پارتی بۆ پێگەیاندنی کادرەکانی ئەو حیزبە تا ئێستاش بەردەوامە، مەرجی وەرگرتنی ئەندامەکانی حیزب لەو ئەکادیمیایە چییە، چۆن وەردەگیرێن؟

چنار سەعد عەبدوڵڵا: ئێمە ئێستا بەرنامەکانمان گۆڕانکاری تێدا کردووە، هەوڵدەدەین هەموو ئەندام و کادیرانی پارتی شانسی بەشداریکردنیان لە خولەکان هەبێت، پڕۆگرامەکان بەو ئاڕاستەیە، بەشێک لە راهێنانەکان ئەو خولانەی کە دەیانکەینەوە، هەوڵماندایە میتۆد و مامۆستای ڕاهێنەر دروست بکەین بۆ ئۆرگانەکان، ئۆرگانەکان بە شێوەیەکی لامەرکەزی خۆیان کارەکە ئەنجامبدەن، بۆیە زۆرترین کادیر و ئەندام بتوانن بەشداری تێدا بکەن، لە ئاستێکی پێشکەوتووی پلەی حیزبیش، ئێمە جاری وا هەیە پسپۆڕییە لەبواری میدیا، یاسایی، دەروونی، ئابوری، مێژوویی، لە هەندێک بواری پسپۆڕی، خۆمان سەرپەرشتی ڕاهێنانەکە دەکەین، لە پاڵ ئەمانەی کە خولى ڕاستەوخۆ دەکەینەوە، ئێمە سەکۆییەکی ئەلکترۆنیشمان هەیە، ئێستا سەکۆی پێگەیاندنە، کەوادیر و ئەندامانی حیزب لەماڵی خۆیان دەتوانن ئۆنڵاین  بچنە ناو ئەو سەکۆییە، بەڵام دەبێت داوا بکەن، هەر خۆی سەکۆیەکە ناوی (سەکۆبە)، دەتوانن بچن لەوێ کۆمەڵێک خولی ڕا‌هێنانی ڤیدیۆیی لەسەرە لەبواری جیاواز، کادیران دەتوانن پەیوەندیمان پێوە بکەن ئێمە پاسۆرد و یوزەیرنەیمیان دەدەینێ، بۆ ئەوەی بتوانن ئەو خولەی دەیانەوێ ڕاستەوخۆ لەماڵی خۆی یان هەر لەشوێنی کاری خۆی خولەکە ببینێت و دوایەش بڕوانامە وەردەگرێت.

لە ناو ئۆرگانەکانى پارتى لە بارودۆخى ئافرەتان ڕازى نین.

نوچەنێت: بەپێی دیراسەکانی ئێوە جیاوازی نێوان ژن و پیاو لە کاربەدەست و کادیرانی پارتیدا لە چ ئاستێکدایە، پێت وایە بە هەقی خۆی ماف ئافرەتان درابێت؟

چنار سەعد عەبدوڵا: بێگومان بەداخەوە لەناو ئێمە وەکو ئۆرگانێکی گرنگ و گەورەی پارتی دیموکراتی کوردستان، لەناو حیزبەکەی ئێمە، ئێمە رازینین لە بارودۆخی ئافرەت لەناو هەموو کایە و دامەزراوەکان، بەتایبەتی چەندی شۆڕدەبینەوە بۆ خوارەوە یان بۆ هەندێک ئاست، ڕێژەکە کەمتر دەبێتەوە یان کەمتر ئافرەتان هەست بە پاراستن و ئەمان دەکەن، بۆ ئەوەی بێنە ناو ئەو کاییەوە، بۆیە هەوڵەکانمان زۆر زیاتر کردووە بۆ ئەوەی ئەو کەشە بخولقێنین، زۆرترین ئافرەتی کارامە بێگومان، ئەوەی خولیای کاری سیاسی هەیە بێتە ناو ئەو ناوەندە، چونکە سیاسەتکردن، حزباییەتی کردن، لە ئەنجام وەکو کاییەکی ژیان کاری رێکخراوەیی، کاری هونەری، کاری میدیایی، کاری ئابووری، هەموو ئەو کایانە، پێویستی بەهەردوو رەگەزە و تواناییە، بۆیە ئێمە لەوە رازینین، بەڵام کۆمەڵێک بەرنامەمان هەیە بۆ ئەوەی ئەو رێژەییە زیاد بکەین، ئەو کەشە بگۆڕین زۆرترین ئافرەت بینینە ناو ئەو بارودۆخە بۆیە چاوەڕوانیمان زۆرە لە کۆنگرەی  (14) بتوانین بە باوەڕەوە بێگومان چونکە بەداخەوە هەدێک تا ئێستاش ئەو متمانەو بڕوایەیان نییە، کە پێویستە ئەم رەگەزەش هاوشانی پیاو لەناو کاییەکان ئیش بکات، کە وەکو خۆی وەکو ئافرەت نەک تەنها بەدیوە کەمالیاتەکەى، یەڵڵا با دوو ئافرەتیش لێرەبێت، یەڵڵا  وەکو بڵێی بۆ جوانکاری وەکو گوڵی مەجلیس، نەخێر ئێمە دەمانەوێ، بابێن و توانای ئافرەت تاقی بکەنەوە لەناو کاییەکان ئەوکاتە دەبینن نەک لاوازترنینە، بەڵکو زۆر بەهێزتریش دەبن.

چاوەڕێ دەکەین ڕێژەى ئافرەتان لە دواى کۆنگرەى (14) لە ناو پارتى بۆ (30%) بەرزبێتەوە.

نوچەنێت: لەسەر ئاستی کوردستان سەرۆک نێچیرڤان بارزانی بە پشتیوانێکی سەرسەختی پرسی ئافرەتان ناسراوە، لەم بارەیەوە بەڕێزتان  کۆمێنتان چییە لەسەر ڕۆڵى کاک نێچیرڤان بارزانى؟

چنار سەعد عەبدوڵڵا: ئێمە هەمیشە شانازی دەکەین کە بەشێک لەسەرکردەکانی ئێمە، پشتیوانی بەهێزی پرسی ئافرەت بوونە، بەڕاستیش کاک نێچیرڤان بارزانى وەکو سەرۆکی هەرێم یەکێک بووە لەو کەسایەتیانە، من لە ژیانی ئیشکردنیشم کە کارم لەگەڵ کردووە لەکابینەی (5) ئەو حاڵەتەم بەتەواویی بەدیکردیە، تەنانەت زۆرجار کاک نێچیرڤان بارزانى خۆى ئاماژەی بەوە کردووە، لەبیرمە ئەو کاتەی وێنەی یادگاریمان دەگرت، ئیتر کابینەی (5) ماوەکەی تەواو ببوو، کۆبوونەوەیەکی بە ئێمە کرد سەرجەم وەزیرەکانی کۆکردەوە لەماڵی خۆی میواندارى کردین، لەبەردەم هەموویان ئاماژەی بەوە کرد، کە من زۆر خۆشحاڵم لەگەڵ ژمارەیەک ئافرەت، ئەوکاتە من و نازەنین خان و دکتۆرە جینان، وەزیری هەرێم بوو بۆ کاروباری ژنان، گووتی: لەگەڵ کۆمەڵیک ئافرەت ئیشم کردووە، زۆر خۆشحاڵ بووم، ئەوەی کەهەستم پێکردووە ئەو ئافرەتانە لە ئیشکردن و لە ئەداو توانایی زۆر جدیتر بوونە لە بەشێک لە وەزیرە پیاوەکان، بۆیە ئەمە مانای وایە ئەو تەواو متمانەی بە تواناکانی ئافرەت هەیە، بۆیە ئەمە رەنگی دایتەوە لە کارەکانی تریشی، لە هەر دامەزراوەیەک بێت بایەخ بە ئافرەتان دەدات،  بەڵام لەبیر نەکەین، پارتی شانسی هەیە، بێگومان کە کاک نێچیرڤان ڕۆڵیکى زۆر باڵای هەبووە لەناو پارتی، کۆمەڵێک سەرکردەی ترى بەهێز هەنە کە پشتیوانی ئەم پرسە دەکەن، بۆ نموونە جەنابی سەرۆکی بارزانیش پاڵپشتە، لە ئێستادا بەڕێز سەرۆکی حکومەت، کاک مەسرور بارزانی، کابینەکەی بەڕاستی هەوڵیداوە جۆرێک لە باڵانس رابگرێت، رێژەک ئافرەت بینن، هەرچەندە رێژەکە بە قەدەر ئەوە نییە ئومێد دەکەین زیاتر بێت، وە مەکتەبی سیاسی ئێمە کۆمەڵێک کەساییەتی تێدایە بۆ نموونە سکرتێری مەکتەبى سیاسی پارتى زۆر پاڵپشتی پرسی ئافرەت دەکات، کۆمەڵێک کەسایەتی تر هەنە لەسەرکردایەت.

واتە من دەڵێم پرسی ئافرەت ئەو پرسەیە، کە تەنها پرسی ئافرەت خۆی نییە پرسی کۆمەڵگایە، بۆیە دەبێت پیاوانی رۆشنفکر، وە بەهێزن و ئێستا لە دەستەڵاتن، هەروەها ئەو ئافرەتانەی کەچالاکن درک بە کێشەکانی خۆیان دەکەن، هەموو پێکەوە دەبێت هێزەکانمان کۆ بکەینەوە بۆ ئەوەی ئەم کێشەیە بکەینە کێشەی هەموان، وە بەرەو پێشەوەی ببەین، ئیتر ڕزگارمان ببێت، بۆیە کاک نێچیرڤان بە شانازییەوە، یەکێکە لەو کارەکتەرە بەهێزانەی کە پشتیوانی ئەم دۆزەیەش و توانیویەتی لە زۆربەی کارەکانی خۆی لە حکومەت و لە کابینەکان، وە ئێستاش بیباتە پێشەوە.

بابەتی پەیوەندی دار

0 لێدوانەکان

نەزەری خۆتان بنووسن

ئیمەیلەکەتان بە هیچ شێوەیێک بڵاو نابێتەوە. هەموو فیڵدە ئەستێرە دارەکان ئیجبارین