راپۆرتێكی ئه‌مریكی: ئه‌ردۆغان له ئیخوان بێ هیوا بووه
ئاماده‌كردنى، نوچه‌نێت
دوای چه‌ندین ساڵ له ناكۆكی توركیا په‌یوه‌ندییه‌كانی له‌گه‌ڵ میسر بنیات ده‌نێنه‌وه، له یه‌كه‌م هه‌نگاوی دا چاودێرانی سیاسی ده‌ڵێن: ئه‌وه گۆڕانكارییه‌كی ستراتیژییه بۆ ڕووبه‌ڕوونه‌وه‌ی ئه‌و گۆشه‌گیریه‌ی توركیا گیرۆده‌ی بووه، ئیبراهیم كاڵن وته‌بێژی سه‌رۆكایه‌تی توركیا له مانگی رابردوو رایگه‌یاند، ده‌كرێت لاپه‌ڕه‌یه‌كی نوێ له‌نێوان توركیا و میسر و وڵاتانی كه‌نداو بكرێته‌وه، هه‌روه‌ها مه‌ولود چاویشئۆغلۆ وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی توركیا رایگه‌یاند هه‌وڵه دپلۆماسییه‌كان به‌رده‌وامن بۆ بنیاتنانهوهی په‌یوه‌ندییه‌كان.
به‌گوێره‌ی راپۆرتی شیكاری ئاژانسی(VOA)ی ئه‌مریكی میسر و توركیا دوو هاوپه‌یمانی كۆنن، به‌ڵام له‌سه‌رده‌می لادانی محه‌مه‌د مورسی سه‌رۆكی پێشووتری كۆماری میسری په‌یوه‌ندییه‌كانی توركیا و میسر ئاڵۆزی تێكه‌وت و وه‌‌ستا، له (2013) هه‌ردوو وڵات باڵیۆزی خۆیان لێك كشانده‌وه.
راپۆرته‌كه روونی كردۆته‌وه كه پاڵپشتی توركیا بۆ ئیخوان موسلیمین له چوارچێوه‌ی به‌هاری عه‌ره‌بی تا ئه‌ندازه‌یه‌كی زۆر ئامانجی ئایدۆلۆژی له‌پشت بوو، بۆ ده‌رخستنی هه‌ژموونى خۆی له رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست له میانه‌ی به‌هێزكردنی هه‌ماهه‌نگی ئیسلامی.
میسر ده‌یه‌وێ توركیا درك به‌وه بكات
به پاڵپشتى ئیخوان هه‌ڵه‌ى كردووه
كردار به‌رامبه‌ر ئایدۆلۆژیا
چاودێرانی سیاسی ئاماژه به‌وه ده‌كه‌ن كه ئه‌ردۆغان به‌دوای رێگه‌یه‌ك دا ده‌گه‌ڕێت بۆ گێڕانه‌وه‌ی ئه‌و سیاسه‌ته بۆ دواوه، حوسێن باجی له په‌یمانگای سیاسه‌تی ده‌ره‌وه، كه ناوه‌ندێكی لێكۆڵینه‌وه‌یه له توركیا، ده‌ڵێت، "پاڵپشتی ئیخوان موسلمین هه‌ڵه بوو، به‌ڵام ئێستا حكومه‌تی توركیا په‌ی به‌وه بردووه، كه ئیخوان موسلمین بچووكترین هه‌لیان له‌به‌رده‌ست دا نییه، بۆئه‌وه‌ی جارێكی تر بگه‌ن به ده‌سه‌ڵات، بۆیه ناكرێت به‌رده‌وامی به‌و سیاسه‌ته بده‌ین".
له به‌شێكی تری قسه‌كانی حوسێن باجی ده‌ڵێت، "به‌ڵام چۆنیه‌تی ده‌رچوون به ئاشكرا له‌و سیاسه‌ته هه‌ڵه‌یه، ئه‌وه كێشه‌ی ئه‌ردۆگانه، ناكرێت توركیا به‌ره‌سمی رایگه‌یه‌نێت ئێمه ده‌ستبه‌رداری پاڵپشتی ئیخوان موسلمین ده‌بین، ئه‌ردۆگان هه‌رگیز به ره‌سمی ئه‌وه ناڵێت، به‌ڵام به له‌سه‌رخۆیی هه‌نگاو بۆ ئه‌و شتانه ده‌هاوێژێت كه خۆی دژی سه‌رۆكی میسری كردوویه‌تی"
به‌گوێره‌ی ئه‌و راپۆرته توركیا باجی دووركه‌وتنه‌وی میسری داوه، له هه‌نگاوه‌كانی دا توركیای لاواز كرد، له ساڵی ڕابردوو میسر رێككه‌وتنی له‌گه‌ڵ یۆنانی نه‌یاری توركیا ئیمزاكرد بۆ گه‌شه‌پێدانی ده‌ریای سپی ناوه‌ڕاست، دۆزینه‌وه‌كانی ئه‌و دواییه‌ی وزه له ده‌ریای ناوه‌ڕاست و زنجیره‌یه‌ك ناكۆكی ناوچه‌یی له‌نێوان توركیا و یۆنان به‌دوای خۆی داهێنا.
جیم جۆردنیز سه‌ركرده‌ی سه‌ربازی خانشینی توركی كه چاودێرێكی ناوچه‌ییه، ده‌ڵێت: به‌هۆی بیروباوه‌ڕی سیاسه‌تی هه‌ڵه‌ی توركیا، وه‌ك پاڵپشتی ئیخوان موسلمین، میسر له دژی توركیا كارده‌كات، كاتێكیش توركیا ده‌ستبه‌ردانی ئه‌و سیاسه‌ته ده‌بێت، من دڵنیام په‌یوه‌ندییه‌كانی توركیا و میسر باشتر ده‌بنه‌وه".
ئاڵوگۆڕێكى سه‌خت
شه‌ممه‌ی رابردوو خو‌لوسی ئاكار وه‌زیری به‌رگری توركیا رایگه‌یاند، "ئه‌نقه‌ڕه سه‌رقاڵی بنیاتنانهوهی ریزه‌كانیه‌تی له‌گه‌ڵ قاهیره، ئێمه كۆمه‌ڵێك به‌های هاوبه‌شی مێژوویی و رۆشنبیریمان له‌گه‌ڵ میسڕ هه‌یه، ئه‌گه‌ر به‌گه‌ڕیان بخه‌ین له چه‌ند رۆژی داهاتوو به‌ره‌وپێشچوونی جۆراوجۆر دروست ده‌بێت، توركیا رێككه‌وتنی "رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌راست" له‌گه‌ڵ قاهیره ئیمزا ده‌كات، بۆ لاوازكردنی په‌یوه‌ندییه‌كانی میسری له‌گه‌ڵ یۆنانی".
میسر له‌به‌رامبه‌ر هه‌وڵه‌كانى ئاشتبوونه‌وه
له‌گه‌ڵ توركیا ساردوسڕه
میسر تا ــ ئاماده‌كردنی ئه‌و راپۆرته ــ هیچ لێدوانێكی ستایشى بۆ لێدوانه‌كانی توركیا نییه، باجی ده‌ڵێت ، "رایگشتی توركیا بۆچوونی وایه، كه میسرییه‌كان هه‌میشه ئاماده‌ن بۆ ئه‌و شتانه‌ی توركیا پێشنیازی ده‌كات، ئه‌وه راست نییه كه تۆ پێتوایه بۆ ته‌واوكردنی سه‌مای تانگۆ پێویستت به دوو كه‌سه، به‌ڵام میسر به‌و ئه‌ندازه‌یه گرنگی به‌و بابه‌ته نادات، ده‌یه‌وێت بۆ هه‌موولا ده‌ریبخات كه توركیا هه‌ڵه‌ی كردووه، توركیا وه‌ك ئه‌و پیاوه به شه‌هامه‌ته‌یه ده‌یه‌وێت سه‌ما بكات.به‌ڵام میسر په‌ی به‌وه بردووه به‌رژه‌وه‌ندی ئابووری سیاسی و ته‌كنه‌لۆژی و دپلۆماسی ده‌خوازێ كار له‌گه‌ڵ توركیا كاربكات".
راپۆرته‌كه ئه‌وه‌شی روون كردۆته‌وه له ئه‌نقه‌ڕه هۆشیارییه‌ك هه‌یه، ئارامگرتن به پێویست ده‌زانێت، مه‌سعود كاسین راوێژكاری سه‌رۆكایه‌تی توركیا له زانكۆی یه‌دیته‌په له ئیسته‌نبۆڵ گوتی: هه‌ندێك له ئه‌فسه‌رانی هه‌واڵگری (توركه‌كان و میسرییه‌كان) پێكه‌وه قسه‌یان كردووه، به‌ڵام ئێمه پێویستمان به گفتوگۆی دپلۆماسی راسته‌قینه هه‌یه له‌سه‌ر مێزی گفتوگۆ، ئه‌وه‌ش له‌به‌رژه‌وه‌ندی هه‌موولایه‌ك ده‌بێت، به هاتنی مانگی مارس په‌یوه‌ندی دپلۆماسی به‌ته‌واوی دروست ده‌بێته‌وه".
له به‌شێكی تری قسه‌كانی دا كاسین رایگه‌یاند، "هه‌وڵه‌كانی توركیا بۆ باشتركردنه‌وه‌ی په‌یوه‌ندیه‌كانی له‌گه‌ڵ سعوودیه‌ی هاوپه‌یمانی به‌هێزی میسر، ده‌كرێت ببێته مایه‌ی پاڵنانی لێكنزیكبوونه‌وه له‌گه‌ڵ میسر".
ئه‌وروپا و ئه‌فریقیا
هه‌ر به‌و دواییه ئه‌ردۆغان ده‌ستپێشخه‌ری كرد بۆ هاوپه‌یمانێكی سه‌ره‌كی كه فه‌ڕه‌نسایه، دوای گفتوگۆی نێوان ئه‌ردۆغان و ئیمانوێل ماكرۆنی سه‌رۆكی فه‌ڕه‌نسا له به‌یاننامه‌یه‌كدا سه‌رۆكایه‌تی توركیا راگه‌یاند ئه‌ردۆغان گوتوویه‌تی، "ده‌كرێت توركیا و فه‌ڕه‌نسا به‌شداری گه‌وره‌یان هه‌بێت له ئاساییش و سه‌قامگیری و هه‌وڵی ئاشتی له ئه‌وروپا بۆ قه‌وقاز و رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست و ئه‌فریقیا".
ئه‌و قسانه‌ی ئه‌و دوو سه‌رۆكه دوای جوێن و سووكایه‌تی هه‌ردوولا بوو به یه‌كتر، ئه‌ردۆغان به ماكرۆنی گوت پێویستی به چاره‌سه‌ری ته‌ندروستی عه‌قڵی هه‌یه، ئه‌وه‌ش بووه هۆی ئه‌وه‌ی فه‌ڕه‌نسا به كاتی باڵیۆزی خۆی بگه‌ڕێنێته‌وه.
له پاڵ ناكۆكی شه‌خسی نێوان سه‌رۆكه‌كان، ململانێكان توركیا له ئه‌فریقیا له زیادبوون دابوو، هه‌روه‌ها ڕووبه‌ڕووی فه‌ره‌نسا بوویه‌وه له لایه‌كی تریش رووبه‌ڕووی میسڕ بوویه‌وه، به‌شداربوو له جه‌نگی ناوخۆی لیبییا، ئه‌وه بووه هۆی پاڵپشتی سه‌ربازی بۆ حكومه‌تی ویفاقی لیبیا كه نیچمه شكستخواردبوو به‌رامبه‌ر سوپای نشتیمانی لیبیا.چاودێرانی سیاسی ئاماژه به‌وه ده‌كات توركیا گرنگی دپلۆماسی ده‌زانێت".
سۆلی ئۆزیل پسپۆڕی په‌یوه‌ندییه نێوده‌وڵه‌تیه‌كان له زانكۆی"قادر هاس" له ئیسته‌نبۆڵ ده‌ڵێت، " نازانم چه‌ند كات ده‌كرێت پشت به هێز ببه‌ستێت، ئه‌وه تێچووی گه‌لێ زۆره، ئاماژه‌شی به تێوه‌گلانه‌كانی توركیا كرد له لیبیا و سووریا و عێراق، كه ئه‌وه‌ش تاقه‌تپروكێنه‌ره".
سه‌رچاوه : العربیه
.jpg)
0 لێدوانەکان
Karla Gleichauf
12 May 2017 at 05:28 pm
On the other hand, we denounce with righteous indignation and dislike men who are so beguiled and demoralized by the charms of pleasure of the moment
M Shyamalan
12 May 2017 at 05:28 pm
On the other hand, we denounce with righteous indignation and dislike men who are so beguiled and demoralized by the charms of pleasure of the moment
Liz Montano
12 May 2017 at 05:28 pm
On the other hand, we denounce with righteous indignation and dislike men who are so beguiled and demoralized by the charms of pleasure of the moment