Nuce Logo

نێچیرڤان بارزانى، سەرۆکى هەرێمى کوردستان، لە نەورۆزى ئەمساڵ، لە ڕاگەیێندراوێکدا هەموو پارتە سیاسییەکانى بانگهێشت کرد بۆ کۆبوونە لە سەرۆکایەتیى هەرێمى کوردستان، لە (8-4-2021) دا سەرجەم حیزبەکانى هەرێمى کوردستان بەدەم بانگهێشتکردنى سەرۆکى هەرێمى کوردستانەوە چوون و لەسەر ئاستى کەسى یەکەمى پارتەکانیان بەشەدارییان لە کۆبوونەوەدا کرد.

لە دیمانەیەکیدا لەگەڵ رووداو ، شێخ جەعفەر شێخ مستەفا جێگرى سەرۆکى هەرێمى کوردستان لە ئێوارەەى (8-4-2021) باسى لە گرنگى و ناوەڕۆکى کۆبوونەوەى پارتە سیاسییەکان لەگەڵ سەرۆکى هەرێمى کوردستان دەکات، هەروەها گووتیشى،سەرۆکى هەرێمى کورستان لە کۆبوونەکەدا باشى لە سەردانەكەى بۆ فەڕەنسا و گرنگى سەردانەكەى بۆ باسكردن، لەگەڵ ئەو رووداوانەى كە لە ناوچەكە هەيە، هەموولا لایەنەکانیش داوايان كرد ئەو كۆبوونەوانە لەگەڵ سەرۆكى هەرێم بەردەوام بێت، چونكە سەرۆكايەتیى هەرێم ئەمرۆ چەترێكە بۆ هەموو خەڵكى كوردستان و لايەنەكان. 

دەقى دیمانەى شێخ جەعفەر شێخ مستەفا جێگرى سەرۆکى هەرێمى کوردستان:

ــ ئەمرۆ باسى چيتان كرد، بڕيارى چيتان دا؟

جەعفەر شێخ مستەفا: ديارە ئەمرۆ كۆبوونەوەيەكى زۆر گرنگ كرا بە ئامادەبوونى سەرۆكى هەرێم و ژمارەيەك لە حیزبە كوردستانيیەكان، لە سەرەتاى دروستبوونى سەرۆكايەتیى هەرێم ئەوە يەكەم كۆبوونەوە نیيە، چەند كۆبوونەوەيەكى زۆر گرنگ كراوە، بڕيارى زۆر باشى تێدا درا، كەسى يەكەمى حیزبەكان هاتوونەتە كۆبوونەوەكان، بەڵام بەداخەوە بەهۆى پەتاى كۆرۆنا و هەندێك كێشەى ناوخۆى ئەو كۆبوونەوانە نەكرا، لە كۆبوونەوەكە هەموو حیزبەكان بە رۆحيەتێكى زۆر باش و بەرپرسى يەكەميان هاتبوون، هەموويان لە كۆبوونەوەكان جەختيان لەسەر يەكێتى و تەبايى و يەكڕيزى دەكردەوە، تەنيا گرەنتيەك كە هەبێت بۆ بەهێزبوونى ئەو هەرێمە و رووبەڕووبوونەوەى هەموو هەڕەشەكان، هەروەها جێبەجێكردنى هەموو داواكارى ميللەتەكەمان، تەنيا يەكێتى و يەكڕيزى و براتييە، زۆر جەختيان لەوە كردەوە.

هەروەها دەبێت هەموو لايەك بەرپرسيار بن لە پاراستنى ئەو دەستكەوتە و هەرێم لە كوردستان، چونكە ئەگەر ئەو دەستكەوتە و كيانە نەمێنێت، نە دەسەڵات دەمێنێت و نە ئۆپۆزیسيۆن، بۆيە ئۆپۆزیسيۆنيش بەو پەڕى هەستکردن بە بەرپرسياریێتيەوە جەختییان لەوە كردەوە كە ئەوە پرسێكى نیشتيمانيیە، هەر كێشە و ململانێيەكى ناوخۆى هەبێت دەبێت بەلاوە بندرێت، بۆ پاراستنى ئەو دەستكەوتانە و ئەو كيانەى كە ئەمرۆ لە كوردستان دا هەيە، لەگەڵ ئەوەش جەختيان لە ئەو داوا و موعاناتانەى كە هەيان بوو رووبەڕووى سەرۆكى هەرێم و سەرۆكايەتیى هەرێميان دەكردەوە، جەنابى سەرۆكى هەرێميش بەڵێنى بەدواداچوونى داواكارييەكانى دان، وەك ئەركيان هەيە مافەكانيشيان پارێزراو بێت. ديارە لە کۆبوونەوەکەدا سەرۆكى هەرێم بەگشتى باسى سەردانەكەى بۆ فەڕەنسا گرنگى سەردانەكەى کرد، لەگەڵ ئەو رووداوانەى كە لە ناوچەكە هەيە، بۆيە ئەو كۆبوونەوەيە زۆر گرنگ بوو، لە كات و شوێى خۆى بوو، هەموو لایەنەکانیش داوايان كرد ئەو كۆبوونەوانە لەگەڵ سەرۆكى هەرێم بەردەوام بێت، چونكە سەرۆكايەتیى هەرێم ئەمرۆ چەترێكە بۆ هەموو خەڵكى كوردستان و لايەنەكان. 

ــ بابەتى سەردانەكەى نێچيرڤان بارزانى بۆ فەڕەنسا ئەو شتانەى ئەمرۆ باسى كرد چى بوون، چى گرنگ لەو سەردانییە روويداوە، کە ئەمرۆ بۆ سەرۆكى پارتە سياسيەكانى باسكرد؟

جەعفەر شێخ مستەفا: ئەو سەردانییە لەسەر داواى تايبەتى سەرۆكى فەڕەنسا بوو، كە سەرۆكى هەرێم سەردانى فەڕەنسا بكات و سەرۆكى فەڕەنسا ببينێت، زۆر شت باسكراوە، بەڵام لەو باسانە ئەوە بوو فەڕەنسا پشگيرى خۆى بۆ هەرێمى كوردستان ەحكومەتى هەرێمى كوردستان دوپات كردۆتەوە، بەڵێنيشى داوە هەرچى لە تواناى دا هەبێت بيكات بۆ چارەسەرى كێشەكانى هەرێم و بەغدا، ئەوەى پەيوەندى بە ئێمەوە هەبێت ئەو دوو خاڵە گرنگە، دووپاتكردنەوەى پشتيوانى و هەوڵدان بۆ چارەسەرى كێشەكان.

ــ لە كۆبوونەوەكەى ئەمرۆ راى دژ يەك هەبوون لە نێوان سەركردەى حیزبەكان، هيچ گفتوگۆ و موناقشەیەک دروست بوو لەو كۆبوونەوەيە؟ بۆ نموونە بابەتێك هەبێت سەركردەيەك خستبێتيیەڕوو، سەردەكەيەكى تر دژى بووبێت؟

جەعفەر شێخ مستەفا: هيچ جۆرە موناقەشەيەك دروست نەبوو، دەبێت ئێمە زۆر وسپاسى ئەو سەركردە و حیزبانە بكەين، کە بە رۆحێكى بەرپرسيارانە هاتبوون بۆ كۆبوونەوەكە، وە هەم وەک ئەركە نیشتيمانى و نەتەوەييەكان بە يەك دەنگ بە يەك رەنگ هاوڕابوون، وە ئەركێكى نەتەوەيى و نیشتيمانيان هەيە دەبێت بەرامبەر بەو هەرێمە جێبەجێى بكەن، كە نابێت بەهيچ سەيرى  كەموكوڕەييەكانى ئەو هەرێمە بكەن، چونكە ئەو دەستكەوتە بەخوێنى رۆڵەى ئەو ميللەتە بەدەست هاتووە، وە باسمكرد ئەگەر ئەو كيانە نەمێنێت، هەموو لايەك زەرەرى دەکەن. هەروەها لەلايەكى تريشەوە ئەو دۆخە ئاڵۆزەى لە هەرێمى كوردستان هەيە، وەک ئەو ململانێیەى لە نێوان حیزبەكان هەيە، هەموويام يەك دەنگ دەبوون، هەمووى رووى دەكردەوە سەرۆكى هەرێم كە هەوڵبدات ئەو كێشانە چارەسەر بكات، ئەگەر هەمووشى چارەسەر نەكاتەوە، كەم بكرێتەوە، يەك دەنگى و يەكگرتوویى و يەكێتيەك لە نێوان هەموو لايەنەكان دروست بێت، بۆ ئەوەى ئەگەر ئێمە لێرە بە هێزبووين، دەتوانين رووبەڕووى هەموو هەڕەشەيەك ببينەوە، كە لە هەرێمەكەمان دەكرێت، ياخود پێداگريمان لەسەر داواكارييەكانمان سەركەوتووترمان دەكات، بەڵام ئەگەر بە پەرتەوازەيى هەر يەكەمان بچين بۆ وڵاتێك و بۆ شوێنێكى تر، ئەوە نيشانەى لاوازييە، بەرەو لاوازترمان دەبات، دوژمنان و ناحەزانمان سوودى زياتر لەو ناكۆكييە وەردەگرن، لەبەر ئەوە بە هيچ جۆرێك هيچ موناقەشەكى لابەلا نەبووە، بەش بەحاڵى خۆم زۆر گەشبين بووم لەو كۆبوونەوەيە.

ــ ئەى هيچ بڕيارێكتان دا یان لەسەر هيچ شتێكى كۆنكرێتى رێکكەوتن، بڵێن ئەنجامى کۆبوونەوەکەى ئەمرۆ فلانە بڕيارە يا لەسەر فلانە خاڵ رێكکەوتين؟

جەعفەر شێخ مستەفا: ئەوەى كە بۆم باسكردى ئەو يەكڕێزييە، هەوڵ بدرێت دروست بكرێت، هەورەها هەوڵ بدرێت ئەو كێشە ناوخۆييانەى كە هەيە چارەسەر بكرێت، يەكدەنگيەك و يەكڕێزييەك دروست بكرێت، كە هەر لايەنە و بۆخۆى نەچێت بۆ شوێنێك بە ئارەزووى خۆى داواى بكات، يا هەنگاو بنێت بۆ هەندێ داواكارى، بەڵكو هەموو بەيەكەوە بين.

ـ ئەوەى لە ميديا بڵاوبوويەوە، كە دەستپێشخەرييەك و پرۆژەيەك ڕادەگەينن، ئەوە دەستپێشخەرى نێچيرڤانى بارزانى رادەگەينێت، دەمەوێت بزانم ئەوە دەستپێشخەرى و پرۆژەى نێيچيرڤان بارزانييە وەكو سەرۆكى هەرێم، ياخود دەستپێشخەرى سەرۆكايەتیى هەرێمە ئێوە تا چەند بەشدارن، دووەميش ئەو پرۆژەيە چييە، ئەگەر هەندێك وردەكارييمان بۆ باس بكەيت، تەنيا ئەو كۆبوونەوەى ئەمڕۆيە، ياخود هەنگاوى تريشى بەدواوە دێت، كە بەرنامەى بۆ داندراوە و جەنابت ئاگادارى ئەو بەرنامەى؟

جەعفەر شێخ مستەفا: هەر پرۆژەيەك بەناوى سەرۆكى هەرێميش بێت هى سەرۆكايەتیى هەرێمە، چونكە سەرۆكى هەرێم كەسێكە بەهيچ جۆرێك بە تەنيا كارناكات، حەزى بە پرس و ڕا و بەڕاوێژكردنە، حەزدەكات لەگەڵ ئەو هاوڕێیانەى كە ئيشى لەگەڵ دەكەن، جا لە هەر جێگەيەك بێت، ئەمڕۆ لە سەرۆكايەتیى هەرێمە ئەو پرۆژەيە داڕێژرێ و بەيەكەوە هەوڵ بدەن بۆ جێبەجێكردنى، بە يەكيشەوە پشتيوانى و پشتگيرى بكەن، لەبەر ئەوە حەقيقەتێكە، ئێمە لە سەرۆكايەتیى هەرێم دەيبينين، جەنابى سەرۆكى هەرێم بە هيچ جۆرێك هيچ كارێك بە تەنيا ناكات، ئەگەر ناوى خۆشى بڵاوبكرێتەوە ئەوە هى ڕاگەياندنە، ئەگينا بە ناوى سەرۆكايەتیيەوە هەموو كارەكان دەكات. 

ــ ئەى پڕۆژەكە چيیە كە دەڵێى دادەڕێژرێتەوە، پڕۆژەيەكى چۆن چۆنيیە بۆ جێگيركردنى ئەو بەهايانەى كە حیزبە كوردستانيیەكان پێكەوە كار بكەن و نەكەونە ناتەبايى لەگەڵ يەك، بۆ نموونە شتێكى نووسراوە بير لەوە دەكەنەوە وەكو وەرقەيەكى نیشتمانى هەبێت، بەڵێنامەيەكى نیشتمانى هەبێت، هەموو حیزبەكان واژۆى بكەن؟

جەعفەر شێخ مستەفا: تا ئێستا ئەو پڕۆژەيە وەك وەرەقەيەك لە لايەن هەموو لايەنەکانەوە واژۆ كرابێت و ئيشى لەسەر كرابێت، نەكراوە، بەڵام ئەوەى ئەمڕۆ كرا بەشێكە لەو پڕۆژەيەى كە لە سەرۆكايەتیى هەرێم هەيە، پشتگيركردنى ريفۆرم و چاكسازيى بەشێكە لەو پڕۆژەيە، ئەو كەموكوڕييانەى كە ئەمرۆ دەيبينين لەكوردستان هەمووى دەبێت بە بەشێك لەو پپڕۆژەيە، چونكە سەرۆكايەتیى هەرێم لايەنى جێبەجێكردنە، بەگوێرەى ياسا دەسەڵاتى خۆيەتى كە هەنگاوى بۆ بنێت، وە دەیەوێ پڕۆژەى هەبێت بۆ چاكسازى و يەكگرتنەوە و چارەسەرى بۆ هەموو كێشەكان.

كە هێرشکرایە سەر سەنگەرەكانى پێشمەرگە لە كەركوك، بەداخەوە زۆر كەس دەڵێ: خەتاى ريفراندۆم بوو، بە پێچەوانەوە ريفراندۆم بوو بە پاساوێك، ئەگينا ئەوە بەرنامەى عێراق بوو، كە دەبێت ئەو كارە بكات.

ــ ئێوە هەموو لايەنە سياسيە كوردستانيەكانتان بانگهێشتكرد بوو، ياخود نا، چونكە يەكەم شت گوێم لە گلەيەك بوو لە نەوەى نوێ كردوويانە، دەڵێ: ئەوان بانگهێشت نەكراون، دووەميش لە هاوسەرۆكانى يەكێتى تەنيا كاك پاڤڵ لەوێ بوو، ئێوە تەنيا بانگێشتنامەتان تەنيا بۆ كاك پاڤڵ ناردبوو وەك سەرۆكايەتیى هەرێم، ياخود بۆ هەردوو هاوسەرۆكى يەكێتیى نیشتمانى؟

جەعفەر شێخ مستەفا: بانگهێشتەكە بۆ ئەوە بوو بەرپرسى يەكەمى حزبەكان و ئەندامێكى مەكتەبى سياسى بێتە كۆبوونەوەكە، يەكێتیى نیشتمانى كوردستان هاوسەرۆكى هەيە، لەبەر ئەوە خۆيان لە مەكتەبى سياسى رێکكەوتوون، جەنابى كاك پاڤڵ لەگەڵ ئەندامێكى مەكتەبى سياسى بەشدار بێت، بانگهێشتەكە بۆ هەموو پارتە كوردستانيیەكان نەبوو، بۆ ژمارەيەك بوو، نەوەى نوێ هەموو جار بانگهێشتكراوە بۆ كۆبوونەوەكان بێت، بەڵام بەداخەوە هەموو جارێك رەتيان كردۆتەوە و خۆيان نەهاتوون، ئەمجارەش بۆيە داوەت نەكرابوون، چونكە هەموو پارتەكان نەبوون، ئەمجارە کەوتنە بەرەى ئەو حیزبانەى كە داوەت نەكرابوون، ئومێد دەكەين ئەگەر كۆبوونەوەى فراوانتر بكرێت ئەوانيش بانگهێشت دەكرێن، بە دڵنياييەوە هيچ كاتێك هيچ حیزبێك لە لايەن سەرۆكايەتیى هەرێمى كوردستانەوە پشتگوێ ناخرێت، ئۆپۆزیسيۆن بێت، هەرچى بێت بە دڵنياييەوە بۆ كۆبوونەوە بانگ دەكرێت، ئەوە دەكەوێتە سەرەخۆى دێت ياخود نايەت، ئەگەر هەر نەشيەت هەمووجار هەر بانگهێشت دەكرێت و بانگهێشتنامەى بۆ دەچێت.

ــ بانگهێشتنامە بۆ هەردوو هاوسەرۆكانى يەكێتى چووبوو؟ 

جەعفەر شێخ مستەفا: بانگهێشت بۆ يەكێتى دەچێت، بانگهێشت بۆ شەخس ناچێت، بۆ حیزب دەچێت، دەڵێ يەكێك و ئەندامێکى مەكتەبى سياسى، بۆ كاروبارى هەرێمى كوردستان، یەکێتى ديارە كاك پاڤڵى داناوە، ئەو و ئەندامێكى مەكتەبى سياسى هاتبوون. 

ــ يەكێك لەو كێشانەى كە خەڵك پێوەى دەناڵێنێت، شەڕى راگەياندنە لە نێوانى يەكێتیى نیشتمانى و پارتى ديموكراتى كوردستان، ئەوە بە تەنيا لە رێگەى كەناڵە فەرمييەكانەوە نيیە، بەڵكو لە رێگەى ميديا لابەلاكانيان و ميدياكانيان لە فەيسبووك، لە سۆشياڵ ميديا و ئەو ميديايانەى كە پشتگيرييان لێ دەكەن، زۆرجاريش لە لايەن ئەو پەيجانەى كە كەس نازانێت كێ خاوەنيانە، لەو رێگەيانەوە ئەو شەڕە بەڕێوە دەچێت، ئەمڕۆ هيچ باسى ئەوە كرا رێگرييەك بكەن لەوەى پارتە كوردستانييەكان، مادام هەمووتان لەسەر بابەتەكان كۆكن كۆتاييەك بەو شەڕە ميدياييە بێنن، كە هەم نابەتايى كۆمەڵايەتى دروست دەكات، كۆمەڵگە دەكات بە دوژمنى يەك، هەم دەبێتە ڕێگر لەبەردەم كاركردنى حكوومەت، هەم دەبێتە رێگر لەبەردەم پەيوەندى نێوان پارتە سياسیيەكان؟ 

جەعفەر شێخ مستەفا: لە ڕاستيدا ئەوە تەوەرەيەكى سەرەكى بوو لە كۆبوونەوەكە خرايەڕوو، کە باسى لێوە لێكرا، وەك چۆن خەڵكە دڵسۆزكە بەدەست ئەوە دەناڵێنێت، هەموو لايەكانيش بەدەست ئەو جۆرە ميديايە دەناڵێنن، داواكرا هەوڵبدرێت نەهێڵدرێت، بەتايبەتيش لە نێوان يەكێتى و پارتى زياتر ئەو جۆرە ميديايە هەيە، ئەوەش كارێكى ئەوەندە ئاسان نييە، پێويستى بە هەوڵى زۆر هەيە، پێويستى بە نزيكبوونەوە لە نێوان حیزبەكان هەيە، پێويستى بەو كۆدەنگيە هەيە، پێويستى بەگەڕانەوەى بڕوا بوون بە يەكتر هەيە. پێموايە ئەگەر ئەوانە بوون ئەو پەيجانەش وردە وردە بەرەو لاوازبوون و بەرەو كۆتايى دەرۆن، بەڵام تا ناكۆكى حیزبەكان هەبێت خەڵكانێك هەن سوودى لێوەردەگرن و شتى نابەجێ بڵاودەكەنەوە، خەڵكى كوردستانيش نا ئومێدەكەن، چونكە هەست بە بەرپرسياریێتى ناكەن، كە خەڵكى كوردستان چى دەوێت، ئەوانە هەميشە بەرژەوەندييەكانييان لە دروستبوونى كێشە و شەڕدايە. 

ــ ئەگەر تێبينيت كردبێت، دەتوانيت بڵێى يەكێتى و پارتى گەيشتونەتە قۆناغێك، ئەوە ساردوسڕى و ململانێ لە دواى رێفراندۆم و جێهێشتنى ناوچە كوردستانیيەكان لە رابردوو دروستبوو، ئێستا گەيشتوونەتە قۆناغێك جێيبهێڵێن و لاپەڕەيەكى نوێ بكەنەوە رووبكەنە پێشەوە و بەرەو پێشەوە بچن، يا هێشتا گيروگرفت ماوە؟

جەعفەر شێخ مستەفا: ئێمە دەزانين حكومڕانى لە كوردستان نە بە پارتى، نە بە يەكێتى بە تەنيا دەكرێت، ئێمە خاوەنى ئەزموونێكى زۆرين، يەكێتى و پارتى پێكەوە دەتوانن حكومڕانى بكەن لە كوردستان، لايەنەكانى تريش داواى حكومڕانى بۆخۆيان ناكەن، داواى ئەوە دەكەن كە يەكێتى و پارتى كێشەكانى نێوان خۆيان چارەسەر بكەن، هەتاكو ئەوان و خەڵكيش لە ژێر سايەى ئەو نزيكبوونەوانە بحەسێنەوە، زەمانەت و ئەمنيەتيان هەبێت، ژيانێكى باشيان هەبێت، ئەوە شتێكى حەتميە دەبێت يەكێتى و پارتى ئەو شتانەى لە نێوانيان هەيە چارەسەرى بكەن، خۆشيان لە هەموو كۆبوونەوەيەك جەخت لەسەر ئەوە دەكەنەوە، ئەگەر يەكيان هەشتا كورسى بێت، يەكيان بيست كورسى بێت ئينجا بەتەنيا ناتوانێت حكومڕان بێت لە كوردستان، جا هەر لايەكيان بێت، ئەوە حەقيقەتەكەيەتى، هەمووشيان بە قسە دژى دوو ئيدارەيين، دژى تاكلايەنين لە حكومڕانى، وە بڕواى تەواويان بەوە هەيە، من قەناعەتم وايە دەبێت هەنگاو بندرێت، جەنابى سەرۆكى هەرێم ئەمرۆ لەو كۆبوونەوەيە بەڵێنى دا، كە كارێكى تەواو لەسەر ئەوە بكات، لە مەكتەبى سياسى پارتى ديموكراتى كوردستان، وە هەوڵبدات هەردوو مەكتەبى سياسى پێكەوە دانيشن، وردە وردە هەوڵبدەين ئەو كێشانە چارەسەر بكرێت، ئەو داواكارييانەى كە هەيە، ئەو خاڵانەى كە ناكۆكيان لەسەرە بە ئامادەبوونى جەنابى بكرێن. 

ــ بابەتى لامەركەزى لە رابردوو زۆر باسكرا، هەموو حزیبەكان، يەكێتى، پارتى، گۆڕان، هەر يەكەو فۆڕمێكى لامەركەزى پێشكەش كردووە، ئەمڕۆ لەو كۆبوونەوەيە هيچ باسكرا؟ 

جەعفەر شێخ مستەفا: بەڵێ باسى كرا، داوا كرا بۆچوونى سەرۆكايەتیى هەرێم لەدەمى جەنابى سەرۆكى هەرێمەوە ببيستن، ئەو بە تەواوى بە ناوى سەرۆكايەتیى هەرێم پشتگيرى تەواوى بۆ لامەركەزى دەربڕى، بەڵێنيشى دا كارى لەسەر بكات، داواشى لە لايەنەكان كرد دەبێت پشوو درێژبن، ئەو شتانە پێويستى بەكات هەيە، بۆ ئەوەى بتوانين چارەسەرى بكەين، هەنگاوبنێنين و جێبەجێى بكەين. 

ــ هەڵبژاردن لە رێگەيە، بۆ ئەو هەڵبژاردنە هەم پارتى ديموكراتى كوردستان و هەم يەكێتى نشتيمانى كوردستان، خەريكى خۆئامادەكردنن بۆ هەڵبژاردنەكە و لە هەوڵى ئەوەشدان لەگەڵ لايەنە عێراقييەكان جۆرێك لە هاوپەيمانى دروست بكەن، هەڵوێستى سەرۆكايەتیى هەرێم لەسەر ئەو بابەتە چيیە، بەتايبەتى لەبەر ئەوەى لە ناوچە كوردستانييەكانى دەرەوەى هەرێمى كوردستان ئەو هەڵبژاردنەشە ئەنجام دەدرێت، سيستەمەكەش گۆڕاوە، ئەگەر يەكێتیى نیشتیمانى و پارتى ديموكراتى كوردستان بە يەك ستراتيژ كار نەكەن، ئەگەر هەيە دەنگى كورد لەو ناوچانە بفەوتێت؟

جەعفەر شێخ مستەفا: سەرۆكايەتیى هەرێم لەگەڵ ئەوەيە ئێمە ئەگەر هاوپەيمانيەتى بكەين، لەبرى ئەوەى بچين بۆ دەرەوەى كوردستان، با لە نێوان خۆمان بيكەين و حیزبە كوردستانييەكان بيكەن، تەنانەت ئەگەر لە سنوورى هەرێمى كوردستان لە بن دەسەڵاتى حكوموەتى هەرێمى كوردستانيش ئەو هاوپەيمانيیە نەكەين، لە ناوچە دابڕێندراوەكانى وەك كەركوك و دەشتى نەينەوا و شوێنەكانى تر بەيەكەوە بين، سەرۆكايەتیى هەرێمى كوردستان پشگيریى هاوپەيمانيەتى هەموو لایەنەکان دەکات، ئەگەر لە هەمووشى نەكرا، دەبێت لەو ناوچە دابڕێندراووەکان هاوپەيمانيەتيەك هەبێت، بۆ ئەوەى دەنگى كورد نەفەوتێت، جێگەى خۆنمان هەبێت، جێ پێمان بە هێز بێت، ئەگەر بە يەكەوە نەبين ئێمە زەرەرى گەورە دەكەين، دەنگمان كەم دەبێتەوە، كورسيشمان لە پەرلمان كەم دەبێتەوە، ئەمەیش بە زيانى خەڵكى كوردستان تەواو دەبێت.

ــ هەڵبژاردنەكە وا بڕيارە لە مانگى دە بكرێت، سەبارەت بەكەركوك و شنگال، پارتى نەگەڕاوەتەوە كەركوك، سەبارەت بە شنگال نە يەكێتى نە پارتى نەگەڕاينەوە، بەشێکە لەزەمينەسازيەكەش بۆ هەڵبژاردن ئەولەويەت ئەوەيە، كە پێشمەرگە بگەڕێتەوە، بە هەماهەنگى لەگەڵ عێراق، ئەگەر ئەوەش نەبێت، هيچ كاتێك ديارە تا پارتە سياسييەكان بگەڕێنەوە ئەو ناوچانە؟

جەعفەر شێخ مستەفا: هەندێك لە پارتەكان بارەگاكانى خۆيان لەو شوێنانە ماوە، ڕاستە لە هەندێك جێگە هەر نەماوە، وەك شنگال، بەڵام لە كەركوك و ئەو شوێنانە هەندێكيان ماوە، لە ڕاستيدا من نازانم ڕێگر چييە لە بەردەم نەگەڕانەوەى بارەگانى ئەوان، ئايا عێراق ڕێگرى دەكات، ياخود خۆيان نايانەوێت بچنەوە ئەو شوێنانە؟ زانياريى تەواوم لەسەر ئەوە نييە. گەڕانەوەى هێزى پێشمەرگە بۆ ئەو ناوچانە ئەوەندە كارێكى ئاسان نييە، ئێمە وا بيرى لێبكەينەو، زۆر هەوڵدراوە لەگەڵ عێراق بە ئامادەبوونى هاوپەيمانان، كە بتوانين هێزى هاوبەش دروست بكەين، ژوورى عەمەليات و ليژنەى هەماهەنگى دروست بكەين، بۆ ئەوەى بتوانين ئاساييش دابين بكەين بۆ خەڵكى ئەو ناوچە كوردستانيانەى ئەمرۆپێيان دەڵێن ناوچە كێشەسەرەكان، ئێمەش بۆمان هەيە بەشداربين، بەيەكەوە بەرپرسياریێتى ئاساييش و ئيدارە و هەموو شتەكان بگرينە ئەستۆ، چونكە ئەو شوێنانە نەبووە بە هى عێراق تا عێراق خۆى بەرپرس بێت، پێى دەڵێن شوێنى ناكۆك، ئێمەش لێى بەرپرسین، بەڵام تا ئێستا نەگەيشتوونەتە هيچ ڕێكکەوتنێك، هەر رێكکەوتنێكيش كرابێت لە لايەن عێراقەوە جێبەجێ نەكراوە.

ــ هۆكارى ئەوەى ئەو رێكکەوتنانەى كراوە، عێراق نايەتە ژێر چيیە؟

جەعفەر شێخ مستەفا: هۆكارى زۆرە، ئەگەر سەير بكەى سەرۆك وەزيرانى عێراق، دەسەڵاتى ڕەهاى نيبە، ئێمە كە دەچين بۆ بەغدا دەبێ سەر بكەين بە ماڵى هەموو حیزبەكان، كۆڵان بەكۆڵان بگەڕێى حیزب بدۆزيتەوە، بچيت بۆ ئەوەى پاڵپشتيت بكەن بۆ چارەسەرى كێشەكان، ئەگەر سەرۆك وەزيران دەسەڵاتى يەكەم بوايە، دەچوويت لەگەڵ سەرۆك وەزيران دادەنيشتى و هەموو كێشەكانت يەكلاى دەكردەوە، بە دانيشتنێك، بە دە دانيشتن، بە بيست دانيشتن، بەڵام بەداخەوە لە عێراق دا هەر كەس لە كۆڵانێك حكوومەتێكى سەربەخۆيە، ئەو حیزبانەى كە لەوێ هەن، لەبەر ئەوە بەڕاستى چارەسەركردنى كێشەكان ئەوەندە ئاسان نييە. 

ــ هەندێك كێشەى تايبەت لە كەركوك و ناوچە كوردستانیيەكانى دەرەوەى هەرێمى كوردستان هەن، بۆ نموونە لە ماوەى ڕابردوو راكان جبوورى كۆمەڵێك پۆستى لە دەستى كورد سەندەوە، كە بەڕێوەيان دەبرد، لە ناوچەكانى تر مەترسى دووبارە بەعەرەبكردن هەيە، وەك سەرۆكايەتیى هەرێم پلانتان چيیە كە خەڵكى كورد لە ناوچەكانى دەرەوەى هەرێمى كوردستان بپارێزن؟ 

جەعفەر شێخ مستەفا: لە ڕاستيدا ئەوەش دەگەرێتەوە بۆ ناكۆكى و ناتەبايى حیزبە كوردستانييەكان، لەبەر ئەوەى كە ئێمە يەك دەنگ و يەكگرتوو نين بۆ رووبەڕووبوونەوەى هەموو ئەو كێشە، كە لە دەرەوەى ئەو ناوچە كوردستانيیەکان روو دەدەن، يا ئەو كارەساتانەى كە روودەدا، نەبوونى ئاساييش، يا مامەڵەى هەڵسوكەوتێكى پارێزگارى كەركوك بە وەكالەت، هەم دەيەوێت تەعريب بكات، هەم دەيەوێت بەرپرسانى كورد لە پۆستەكانيان دووربخاتەوە،عەرەب و توركمانيان لە شوێن دابنێت، ئەوە دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەى جارێكى تر كە هەوڵ بدرێت، يەك دەنگى و كۆدەنگيەك دروست بكرێت، هەموومان بەيەكەوە بەڕەورووى ئەو هەڕەشانە ببينەوە، كە لە خەڵكى ئەو ناوچانە دەكرێت، ئەوەش بە يەك دەنگى دەكرێت، بەوە دەكرێت كە هەموو پێكەوە كارى لەسەر بكەين.

ئێمە لەسەر پارێزگار كێيە، كێيە نييە، ئەو هەموو كێشمەكێشمەمان کرد، تا وايلێهات پارێزگارى كەركوكيشمان لە دەست دەرچوو، ئێستا ئەو كابرايە داندراوە، حەقە ئێمە لەسەر ئەو ناوچانە بير لەوە بكەينەوە، پارێزگار هەر كەسێك بێت، لە هەر حیزبێك بێت، كە مافى كوردە، كورد دابندرێت، بەڵام بەداخەوە تا ئێستاكە وانەبووە، جارى واهەيە لەسەر ناوەكان جۆرەها موناقەشە دەكرێت، جۆرەها بۆچوون جۆرەها شتى خراپ بووە، بۆیە دەبێ سەرۆكايەتیى هەرێم ئەو هەنگاوە بنێت، هەوڵى جدى و هێزى بۆ خۆى بۆ ئەو يەكڕێزيە بخاتەگەڕ لەگەڵ حكوومەتى ناوەندى، بۆ ئەوەى ڕێگرى لەو كارانە بكەن، هەروەها پەرلەمانتارەكانى كورد لە پەرلەمانى عێراق ئەوانيش دەبێت رۆڵى خۆيان هەبێت، رۆڵى كاريگەرييان هەبێت بۆ ئەوەى رێگرى بكەن لەو جۆرە كارانەى كە لەوێ دەكرێت، چونكە ئەوانە نوێنەرى خەڵكى كوردستانن، نوێنەرى ئەو ناوچانەشن.

ــ مادام ئێستا زەمينەيەك هەیە لە ئەنجامى ئەو دەستپێشخەرييەى ئێستاى سەرۆكايەتیى هەرێمى كوردستان، كە سەركردەى هەموو پارتە سياسيەكانى كوردستان كۆدەبنەوە لە دەورى مێزێك و گفتوگۆ دەكەن و جەنابت دەڵێى هيچ موناقەشەيەكى تێدا دروست نەبووە، هەموو هاوڕابوون، بۆچى ئەوە وەك دەرفەتێك ناقۆزنەوە، كە هەندێك لەو دۆسیە هەڵپەسێردراوانە بەتايبەتى پرسى كەركوك و ناوچە كوردستانيیەكانى دەرەوەى ئيدارەى هەرێم، چارەسەرێكى بە پەلەى بۆ بدۆزنەوە، ئێستا مادام وەك جەنابت دەڵێى جۆرێك لە تێگەيشتنى هاوبەش دروستبووە، بۆچى ئەو دەرفەتە وەك پێويست ناقۆزرێتەوە؟

جەعفەر شێخ مستەفا: بەداخەوە ئێمە پێمان وايە، چارەسەرەكە لاى ئێمەيە، چارەسەرەكە لاى ئێمە نيیە، لەلاى عێراقە، دەبێ ئێمە لەگەڵ عێراق قسە بكەين و هەوڵ بدەين، فشار لە عێراق بكەين، لەگەڵ عێراق دانيشين بۆ چارەسەركردنيان.

ــ بەرێزت ئاماژەت بەوە دا رێكکەوتن لەسەر يەك ناو بۆ پارێزگارى كەركوك، كە كوردێك بێت يەكێتى و پارتيش لەسەرى رێكبكەونن، ڕەنگە بەشێكى زۆر لە كێشەكان چارەسەربن؟

جەعفەر شێخ مستەفا: ئەوە لە سەرەتاكەى بوو كە دەتواندرا بكرێت، موناقشە و شەڕێكى زۆرى لەسەر كرا، جارێك لە نێوان هەردوولا، كە نەيانتوانى بگەنە ئەنجامێك، جارى واهەبوو لە ناو حیزبەكە خۆى لەسەر ناوێك رێكنەدەكەوتن، هەتا وايلێهات شتەكە  كۆن و پير بوو، تا بەمشێوەيە گەيشت ئەو قۆناغە، بەڵام لە قۆناغى يەكەم من پێموابوو زۆر ئاسان بوو، زۆر بە ئاسانى بۆمان دەكرا، ئێستاكە زۆر قورس بووە، قورسيەكەشى پێويستى بەوەيە، كە سەرۆكايەتیى هەرێم و حكوومەت و پەرلەمان، هەريەك لە ئاستى خۆى هيمەت بخاتەگەڕ، كارى لەسەر بكات، بە تاكلايەنە ئەوە چارەسەر ناكرێت، دەبێت لەگەڵ عێراق چارەسەرى كێشەى ئەو ناوچانە بكرێت بەگشتى، چونكە مادەى (140) هەيە، دەبێت بۆ جێبەجێكردنى مادەى (140) پێداگرى بكرێت.

ــ وەك پێشمەرگەيەك ئەو پرسيارەت لێ دەكەم، نەك وەك جێگرى سەرۆكى هەرێمى كوردستان، چەند ساڵە پێشمەرگەى لە شەڕى داعش رۆڵت بينى، لەگەڵ پێشمەرگە و فەرماندەكانى ديكەى پێشمەرگە، خوێنمان رشت، ئێمە (1800) شەهيدمان هەبوو، بۆ پاراستنى خاكى هەرێمى كوردستان لە دەستى داعش، بەڵام لە ئەنجامى ئەو رووداوانەى هاتنە پێشەوە سنوورەكانى هەرێمى كوردستان، كە گەيشتبوونە سنوورەكانى باشوورى كوردستان، بەڵام ئێستا گەڕايتەوە بۆ سنوورەكانى(19-3-2003)، وەك پێشمەرگەيەك هەستت چۆنە، كە بارودۆخەكە ئاوا دەبينى؟

جەعفەر شێخ مستەفا: بەراستى دەبێ بڵێى ئەوە كارەساتە و هەست بە كارەساتێكى گەورەى دەبينى، كە ئێمە زياتر لە (13) هەزار شەهيد و بريندارمان داوە، لە زۆر شوێن هيچ لايەنێك تەنانەت عێراق و هاوپەيمانان وڵاتانى دەوروبەر كەس هاوكارى هێزەكانى پێشمەرگە نەبووينە، توانيومانە ناوچە دابڕێندراوەكانى كوردستانيش بپارێزين، كە پێشتر لە ژێر دەسەڵاتى سوپاى عێراقى بوو، ئەو قوربانى و فيداكارييەمان كە داوە، بە كارەساتێكى گەورە و دڵتەزێنى دەزانم، چونكە ئێمە گەيشتبووينە جێگەيەك دەمانتوانى بڵێين ئەوە سنوورى كوردستانە. ئێمە هەموومان زانيارييان هەبوو، لە چەندين كۆبوونەوە باسمان كردووە، كە عێراق نيازى خراپە، عێراق بەرنامەى هەيە، كە مووسڵ و ئەنبار ئازادكرا، تەنها ناوچەكانى باشوورى كەركوك و حەويجە مانەوە، عێراق هێرش دەكاتە سەر سەنگەرەكانى پێشمەرگە و كەركوك و ناوچەكانى تريشمان لێ بسەنێتەوە، بەڵام بەداخەوە زۆر كەس دەڵێ: خەتاى رێفراندۆم بوو، بە پێچەوانەوە رێفراندۆم بوو بە پاساوێك، ئەگينا ئەوە بەرنامەى عێراق بوو، كە دەبێت ئەو كارە بكات لەگەڵ ئازادكردنى ئەو شوێنانە ئازادكردنى كۆتا شوێن دەكەوێتە حەويجەوە، لەگەڵ هەمان شوێن پەلامارى خانەقين و خورماتوو و پەلامارى كەركوك بدات، پەلامارى هەموو شوێنەكانى تر بدات، چونكە ئێمە بەرنامەكەيانمان دەزانى، كە چ بەرنامەيەكى جەهەننەمييەى پلان بۆ داڕێژراوە. 

ــ وەك بەرپرسێكى ئەو وڵاتە پرسيارت لێ دەكەم، ئێمە لەو رۆژەوە، كە نيوەى خاكى باشوورى كوردستانمان لەدەستداوە، تەنيا شتێك كە كردوومانە، يەكێتى ويستويەتى تاوانەكە بخاتە ئەستۆى پارتى، پارتى ويستوويەتى تاوانەكە بخاتە ئەستۆى يەكێتى، ئەوەى كە كردوومانە تەنيا شەڕە دەنوكى نێوان خۆمان بووە، جەنابت كە لە سەرۆكايەتیى هەرێمى دەتوانى دڵنيايى بدەيت بە خەڵكى هەرێمى كوردستان، كە گەيشتوونەتە قۆناغێك كۆتايى بەو شەڕە دەنووكە بێنن، بير لەوە بكەنەوە هۆكارەكانى ئەمانە چى بوون، لێكدانەوەى بۆ بكەن و جارێكى تر ئەو پێشمەرگەيەى كە پێشتر بە يەكەوە بوون كە پێشمەرگەى كوردستانە، يەك بگرێتەوە، حكوومەت و نیشتمانمان يەكبگرێتەوە، بەيەكەوە بچن چارەسەرى ئەو دۆخە نەخوازراوە بكەن، كە جەنابت بۆ خۆت بە كارەسات ناوى دەبەى؟

جەعفەر شێخ مستەفا: لە ڕاستيدا يەكێك لە سوودەكانى شەڕى داعش، ئەوە بوو هەموو هێزى پێشمەرگەى كرد بە يەك، بەبێ جياوازى خوێنى پێشمەرگەى هەموو حیزبەكان وەك پێشمەرگەى كوردستان لە يەك سەنگەر ڕژا، لە مێژووى گەلى كورد، هەرگيز گەلەكەمان ئەوەندە يەك دەنگ نەبووە بۆ پشتيوانيكردنى هێزى پێشمەرگە، لە هەر شوێنێك بگريت بەشێك لە خەڵكەكە پشتگيرى لێكردوون، بەڵام ئەوجارە لە شەڕى داعش خەڵكى كوردستان لە هەژارترين كەسى تا دەوڵەمەندترين كەسى هەموويان دڵيان رۆحيان لەگەڵ پێشمەرگە بووە، هەرچى لە توانايان دا هەبوو بۆ هاوكاريكردن و يارمەتيدانى پێشمەرگە كرديان، بە دەيان خۆبەخش لە خەڵكى كوردستان لە سەنگەكەرەكان لەگەڵ پێشمەرگە شەهيد بووە و بريندار بووە. لە ڕاستيدا ئەو ناشيرنكردنەى يەكترى بۆتە عەيبەيەكى گەورە، تەنيا دوژمنان سوودى لێ وەردەگرن و نا ئومێدى دەدەن بەخەڵك، ئەو دوو حیزبە مێژووێكيان هەيە لە خەبات و تێكۆشان، دەيان هەزار رۆڵەى ئەو گەلە كە ئەندامى ئەو دوو حیزبە بووە لە شاخ شەهيد بووە، بريندار بووە، كەمئەندام بووە، ئەو دەستكەوتانەى ئەمڕۆ لە كوردستان هەيە پشكى شێرى هى پارتى و يەكێتيیە.

سەرۆكى هەرێم هیچ کات بە تەنيا كارناكات، ئەو حەزى بە پرس و بەڕاوێژكردنە لەگەڵ هاورێیەکانى، ئێمە لە سەرۆكايەتى هەرێم دەيبينين، سەرۆكى هەرێم هيچ كارێك بە تەنيا ناكات، ئەگەر ناوخۆشى بڵاوبكرێتەوە ئەوە هى راگەياندنە، ئەگينا ئەو بە ناوى هەموو سەرۆكايەتيەوە كارەكان دەكات.

بەڵام بەداخەوە ئێستا بە شەڕە جوێن خۆيان وا لێكردووە، وەك ئەوەيە هيچيان نەكردبێت، ئێستاكە ئەگەر ئەوانە پەرۆشى خەڵكى كوردستانن، پەرۆشى دابينكردنى ئاسايش و ژيانێكى خۆش و دابینکردنى خزمەتگوزارى و ئاوەدانين بۆ خەڵكى كوردستان، دەبێت كۆتايى بەو شتانە بێنن، بەرەو يەكگرتوویى و دەنگى بڕۆن، هەموو حیزبە كوردستانيەكان لە ژێر چەترى خۆيان كۆبكەنەوە، ئەگينا خەڵك باش تێگەيشتووە، ئەوەى ترى هيچى لە بەرژەوەندى خەڵك نييە، خەڵكيش پێى خۆش نييە، خەڵك شەڕە جوێن و لەكەداربوونى پێخۆش نييە، خەڵێك لە پێويستى بەوەيە جووڵە لە بازاڕدا هەبێت، خەڵك كارى دەوێت، خەڵك ئاسايشى دەوێت، خەڵك ژيانى خۆشى دەوێت، خەڵك شەڕەجوێن و لەكەداركردنى يەكترى و خراپكردنى مێژووى پڕسەروەرى يەكترى ئەو مێژووەى لە شاخ هەيانە نايەوێت، بەش بە حاڵى خۆم دەڵێم، كاتى ئەوە هاتووە واز لە هەندێك پرس بهێنن، بير لە بەرژەوندى خەڵكى كوردستان بكەنەوە، ، بير لەو دەستكەوتانە بكەنەوە،  ئەو دەستكەوتانەى ئەمڕۆ لە كوردستان هەيە زياتر بپارێزرێت، ئەو وڵاتە  بەرەو كيانێكى سەربەخۆ بەرن.

ــ ئەو يەكڕێزيەى كە هەيە، يەكێك لە گرنگتريان بناغەكانى يەكگرتنەوەى هێزى پێشمەرگەى كوردستان و دروستكردنى سوپايەكى نیشتمانيیە؟ من ئاگادارم دۆسسەى چاكسازى هێزى پێشمەرگە جەنابت كارى لەسەر دەكەيت، لە ماوەى رابردووش چەند كۆبوونەوەيەكت كردووە، دەمەوێت تۆزێك بۆم شيكەيتەوە، پرۆسەى چاكسازى پێشمەرگە يەكسانە بە يەكگرتنەوەى هێزەكانى پێشمەرگەى كوردستان و نەمانى هێزى حیزبى، ئەو چاكسازييە چيیە، ئەنجامى كۆتايى چييە؟ ئێستا ئێوە لە چ قۆناغێكن؟

جەعفەر شێخ مستەفا: ئەگەر سەير بكەين ئێستا لە كوردستان چەندين يەكە هەيە، لە ژێر جۆرەها ناو و ناونيشان، ئەوە ليواكانى وەزارەتى پێشمەرگەيە، ئەوەيە يەكەى حەفتا و هەشتايە، ئەوە ليواى تايبەتە، ئەوە هێزى تايبەتە، بەداخەوە نەدەبوايە ئەو هەرێمەى ئێمە لە پاش ئەوەى ئەوە چەندین ساڵە پەرلەمان و حكوومەتى هەرێمى كوردستان سەرۆكايەتیى هەرێممان هەيە، دەبوايە ئێستا هەرێمى كوردستان خاوەنى سوپايەكى پێشمەرگەى يەكگرتوو بوايە، مەشقى پێکراو و پڕچەكکراوو بوايە، لەڕووى لۆجستیيەوە موتەكامل بوايە، سوپايەكى ستاندەرمان هەبوايە، كە بيتوانيبوايە ئاسايشى ئەو وڵاتە بپارێزێت، رووبەڕووى هەموو هەڕەشە لاوەكييەكان و دەرەكييەكان ببێتەوە، كە روو دەكاتە ئەو دەستكەوتانە، زەمانەتێكيش بێت بۆ داهاتووى ئەو دەستكەوتانە، بەڵام بەداخەوە تاكو ئێستا ئەوە رووينەداوە، ئەمرۆ لە وەزارەتى پێشمەرگە جگە لەوەى حكوومەتى هەرێمى كوردستان بە هاوكارى سەرۆكايەتیى هەرێمى كوردستان و پەرلەمان باسى ريفۆرم دەكەن لە هەموو مەجالەكان، مەجالى پێشمەرگەشى تێكەوتووە.

نێچیرڤان بارزانى بە بە ناوى سەرۆكايەتیى هەرێم پشتگيرى تەواوى بۆ لامەركەزى دەربڕى، بەڵێنيشى دا كارى لەسەر بكات، داواى پشوودرێژیشى لە لايەنەكان كرد.

ئەمرۆ هاوپەيمانان بە تايبەت چوار وڵاتى زلهێز، خاوەن دەسەڵات و بڕيار ( ئەمەريكا و بەريتانيا و فەڕەنسا و هۆڵندا) ئەو چوار وڵاتە ڕاوێژكارييان هەيە لە وەزارەتى پێشمەرگە، چەند ساڵە لەگەڵ وەزارەتى پێشمەرگە كۆدەبنەوە، لە سى و پێنج خاڵ هەموو چاکسازییەکانیان كۆكردۆتەوە، بۆ وەزارەتى پێشمەرگە، هێزەكانى پێشمەرگە رێكبخەنەوە و مەشقى پێ بكەن  و پڕچەكى بكەن و هەرچى پێويستە بۆى جێبەجێ بكەن، بەڵام بەداخەوە تاكو ئێستا نەمانتوانيوە ئەوە بكەين، كە بووە بە كەمكوڕيەكەى گەورە، ئيمڕۆ هاوپەيمانان بڕيارييان داوە، ئەو ليوايانەى سەر بەوەزارەتى پێشمەرگەن رێكيان بخەن، مەشقيان پێ بكەن، مانگانە مووچەيان بدەنێ، لە رووى ئيدارى و لۆجستييەوە هەموو پێويستييەكانيان بۆ دابين بكەن، جۆرەها چەكيان بۆ بێنن، هەوڵيش بۆ ئەوە دەدەن يەكەى حەفتا و هەشتا دووبارە ئەوانيش بچنە ژێر چەترى وەزارەتى پێشمەرگە، ئەمڕۆ ئەو هەرێمە پێويستى بە سوپايەكى يەكگرتووى پێشمەرگە هەيە، پێويستى بە سوپاى حیزب نييە، من شانازى دەكەم كە لە شاخ پێشمەرگەى حیزب بووم و قوربانيم داوە و فيداكاريم كردووە، شەهيد هەبووە، لەگەڵ هاورێیەكانمان ئەو هەموو شەهيدەمان داوە، ئەو دەستكەوانە هيى ئەو پێشمەرگانەيە، هى ئەو حیزبانەيە، كە هەريەكە و هێزى خۆى هەبووە، سەركردايەتیى كردووە، توانيومانە ئەو دەستكەوتانە بەدەست بهێنين.

لە کۆبوونەوەکەى سەرۆکایەتیى هەرێم، لایەنەکان داوايان كرد ئەو كۆبوونەوانە لەگەڵ سەرۆكى هەرێم بەردەوام بێت، چونكە سەرۆكايەتیى هەرێم ئەمرۆ چەترێكە بۆ هەموو خەڵكى كوردستان و لايەنەكان. 

 بەڵام ئەمڕۆ هێزى حیزب و پێشمەرگەى گەورەترين هەڕەشەيە لەسەر ئەو دەستكەوتانە، لەسەر ئاسايشى نەتەوەيى و ميللەت، چونكە ئەمڕۆ پەرلەمان و حكوومەتى هەرێمى کوردستان و سەرۆكايەتیى هەرێممان هەيە، بۆیە ئەو وڵاتە پێويستى بە پێشمەرگەى حزب نييە، پێويستى بە پێشمەرگەى حكوومەتى هەرێمى كوردستانە، پێويستى بە پێشمەرگەى خەڵكى كوردستانە، پێويستى بەهێزێكە كە بە هيچ جۆرێك سيماى حیزبايەتى پێوە نەبێ، هەر كەسێك سەر بەهەر حیزبێكە ئەوە ئازادە، بەڵام وەك لەشكر وەك سوپا، نابێت سيماى حیزبايەتى پێوە بێت. ئومێد دەكەم هەنگاو بۆ ئەوەش بۆ بندرێت، ڕاستە كۆسپ و كێشە هەبووە، شەڕى داعش هاتۆتە پێشەوە، بودجەمان نەبووە، كۆمەڵێك پێداويستى پێويست بۆ ئەو كارە نەبووە، بەڵام ئێستا گەيشتووينەتە ئەو بڕوايەى کە دەبێ هێزى پێشمەرگە يەكخەينەوە، زۆر سەيرە خەڵك لە ئەمەريكاوە هاتووە ئێرە، دەڵێ سوپايەكت بۆ دروست دەكەم، ئێمە هيچ هەنگاوێكى بۆ ناوێين، يا لە ئەوروپاوە هاتووە دەڵێ، ئێمە سوپايەكى پێشمەرگەتان بۆ دروست دەكەين بۆتان پڕچەك دەكەين، ڕەنگە تا دەبابە و هەليكۆپتەر و جۆرەها چەكى تر بێنين بۆ ئەو سوپايە، تەنيا بۆ بەرگريكردن لە كيانەكەى خۆتان، بۆ دابينكردنى ئاشتى و ئازادى و ديموكراسى بۆ خەڵكى كوردستان، ئەگينا هيچ كارێكيان پێى نييە.

 لەبەر ئەوە هيوادارم ئەگەر بەرژەوەندى خەڵكى كوردستانيان دەوێت، با ئەم دەستكەوتانە بپارێزين، بەزووترين كات هەوڵبدرێ و پەلە بكرێت لە يەكخستنەوەى هێزى پێشمەرگە، ئەمڕۆ نابێت هيچ هێزێكى چەكدار لە دەرەوەى ياسا و نيزام هەبێت، دەبێت هەمووى ملكەچ بێت يا بۆ ياساى وەزارەتى پێشمەرگە يان بۆ وەزارەتى ناوخۆ، ياخود بۆ ئەنجوومەنى ئاسايش. ئەوەى پێشمەرگەيە دەبێت بچێتە ژێر وەزارەتى پێشمەرگە، ملكەچ بێت بۆ ياساو نيزامى وەزارەتى پێشمەرگە، بە یاسا سەرۆكى هەرێم فەرماندەى هێزى پێشمەرگەى كوردستانە، لەڕوى جووڵەوە سەرۆكى هەرێم كە وەك فەرماندەى گشتیى هێزى پێشمەرگەيە و لێى بەرپرسيارە، كە پێويست دەكات فەرماندەيەكى گشتیى بۆ هێزى پێشمەرگەى كوردستان دروست بكرێت، بۆیە سەرۆكايەتیى هەرێمەوە پرۆژە و بەرنامەى خۆى هەيە، وەرقەى خۆى هەيە، كە دراوە بە شوێنى خۆى بۆ رێكخستنەوەى هێزەكانى پێشمەرگە و چوونيان بۆ ژێر فەرمانى وەزارەتى پێشمەرگە لە هەموو ڕووێكەوە، لەبەر ئەوە فەرماندەيى هێزى پێشمەرگەى كوردستان هەموو توانايەكى خۆى دەخاتەگەڕ بۆ جێبەجێكردنى ئەو پرۆسەيە، كە ڕەنگە پێشتر هەندێك ڕێگرى هەبووبێت، هیوادارم لەمەودوا ئەو ڕێگرانە نەبێت، بەتايبەت کە ئێستا كۆرۆنامان كردووە بە پاساوێك بۆ هەموو كارەکانمان.

ــ شتێك تێى ناگەم، جەنابت ئێستا جێگرى سەرۆكى هەرێمى كوردستانى، پێشتريش فەرماندەى هێزەكانى حەفتا بوويت، دەمى هەركەس بكەيتەوە لە ناو يەكێتى، لە ناو پارتى هەمان شت دەڵێن، دەڵێن: پێويست دەكات ئێمە هێزى پێشمەرگەمان يەكگرتوو بێت، ئەوە مەترسيیە، پێويست دەكات زوو هەنگاو بنێين ئەوە چارەسەر بكەين، مادەم هەموو خەڵكە ئەوە خواستيەتى، ئەو رێگرييە چيیە كە چەند ساڵە نايەڵێ ئەو يەكڕێزييە دروست بێت؟

جەعفەر شێخ مستەفا: من پێت دەڵێم، هەموو خەڵكە ماندوو و تێكۆشەرەكان، هەموو ئەو خەڵكانەى كە هيچ بەرژەوەندييەكيان نييە جگە لە بەرژەوەندى پاراستنى ئەو دەستكەوتانە، ژيانێكى خۆشگوزەران بۆ ميللەتەكەمان و جێگيركردنى حكوومەتى هەرێمى كوردستان لە سەرتاسەرى كوردستان و بەگەڕخستنى تواناى پەرلەمان و پشتيوانيكردنى سەرۆكايەتیى هەرێم و ئەو خەڵكانەى ئەو ئومێدەيان هەيە، ئەو جوهدەيان هەيە، ئەو جۆرە قسانە دەكەن، بۆ موزايەدە نايكەن، بۆ ئەوە دەيكەن، دەزانن بۆ پێشمەرگايەتيەیان كردووە، دەزانن بۆ هاوڕێكانيان شەهيد و بريندار و كەمئەندام بووە، ئێمە پێشمەرگەكانى پێش ڕاپەڕين كەسوكارەكانيشمان بەشى هەرەزۆرى زيندانى كراوە،  دەربەدەر كراوە، ئاوارە كراوە، ئەدى نابێت بزانين ئەوە بۆچى كراوە، خۆ ئەوە بۆ ئەوە نەكراوە هەر كەسە لە ئاستى خۆى و لە ماڵى خۆى كێخوا بێت، بۆ ئەوە كراوە كە ئەو ميللەتەى ئێمە خاوەنى كيان بێت، ئازاد بێت، كارى خزمەتگوزارى پێشكەش بكرێت.

ــ ئەى رێگرييەكە چييە؟

جەعفەر شێخ مستەفا: ئەوە دەبێت لەوانە بپرسى كە خاوەنى بڕيارن، دەبێت بڕيار لەسەر ئەوە بدەن، كە دەستى سەرۆكى هەرێم و سەرۆكايەتیى هەرێم و حكوومەت و پەرلەمان بكەنەوە بۆ هەنگاونان و جێبەجێكردنى ئەو كارانە.

ــ دۆسەيەكى تر كە جەنابت كارى لەسەر دەكەى، بەهێزكردن و پاراستنى سنوورى هەرێمى كوردستانە لە رێگرى كردن لە دزەكردنى داعش، ئەوە مەترسيیەكى گەورەيە، چونكە بۆشايەك لە نێوان هێزەكانى پێشمەرگە و هێزە عێراقييەكان کە هەیە، زۆرجار لەوێوە مەترسى دروست دەكات، توانيوتانە تاكو ئێستا چى بكەن و چيتان لە پێشە بيكەن؟

جەعفەر شێخ مستەفا: لە ڕاستيدا ئەوە كێشەيەكى گەورەيە، چونكە هەرێمى كوردستان ئاسايشى تێدايە، داعش و هيچ هێزێكى ترى غەريب ناتوانێت لە هەرێمى كوردستان لەسنوورى دەسەڵاتى حكوومەتى هەرێمى كوردستان بژى، بەڵام ئەو ناوچانەى پێشتر لە ژێر دەسەڵاتى پێشمەرگە بووە، ئەمڕۆ لە ژێر دەسەڵاتى هێزە عێراقييەكانە، بۆشايەكى گەورەى لێ دروستبووە، بۆ ئەوەى داعش گەشەى تێدا بكات، بەرنامە دانێت، خۆى ئامادە بكات لە هەمان كات لەناو هێڵەكانى بەرگرى عێراقى دزە بكات بێتە ناوچە كوردستانييەكان، يا ئەو ناوچانەى كە لە ژێر دەسەڵاتى هێزى پێشمەرگەى كوردستان دايە، لە خەڵك بێت، ياخود لە پێشمەرگە بێت، هەندێك كردەى تيرۆرستى جێبەجێ بكەن، ئەوە يەكێكە لە كێشەكان كە هێزە عێراقييەكان نەيانتوانيوە ئەو بۆشايە ئەمنيە نەهێڵن، بەداخەوە هێزە عێراقييەكان لەبرى ئەو بۆشايانە پڕكەنەوە، بەرامبەر پێشمەرگە و هەرێمى كوردستان خەتێكى بەرگريان دروستكردووە، هێزێكى گەورەيان هێناوە لەوێ دايانناوە، ئەوە نيشانەى ئەوەيە ڕەنگە عێراقييەكانيش بيانەوێت ناوچە كوردییەکان چۆڵ بكەن و بەجێى بهێڵێت، تا هەم لە ژێر هەڕەشەى داعش بن، هەم لە ژێر هەڕەشەى هەندێ لە گروپە چەكدارەكانى ميلیشیاى حەشدى شەعبى دا بن.

ئەگەر ئەو دەستكەوت و كيانە نەمێنێت، نە دەسەڵات دەمێنێت  نە ئۆپۆزیسيۆن.

 لە ڕاستيدا هەندێك لەو گروپانە لە داعش مەترسيان زياترە لەسەر كوردەكان لەو ناوچە كوردستانيیە دابڕێندراوەکان، لەبەر ئەوە وەزارەتى پێشمەرگە هەوڵى زۆرى داوە لەگەڵ وەزارەتى بەرگرى عێراق چەندين كۆبوونەوەيان كردووە، دانيشتوون بۆ ئەوەى بتوانن ئەو كێشەيە چارەسەر بكەن، ئەو بۆشايە ئەمنيەى لەوێ دروستبووە نەيهێڵن، ئەو بۆشايەى لە نێوان سەنگەرەكانى ئێمە سوپاى عێراقى هەيە كە بووە بە جێپێيەكى بەهێز بۆ داعش بە يەكەوە نەيهێڵن، ئەوەش بەوە دەكرێت كە هێزى هاوبەشمان و ژوورى عەمەلياتمان هەبێت، ليژنەى هاوبەشمان هەبێت، ئێمە و عێراقيەكان بە هاوكارى هاوپەيمانان دەتوانين ئەو كارە بكەين، بەڵام تا ئەو هاوپەيمانيەتییە نەبێت، هێزى هاوبەش دروست نەكەين، من پێموايە بە تەواوى ناتوانين  كۆنترۆڵى ئەو ناوچانە بكەين، کە ڕۆژ لە دواى رۆژي داعش تێدا بەهێزتر دەبێت، چالاكيەكانيشى زياتر دەبێت.

سەرچاوە: رووداو